Dù đã có thông tin xóa bỏ độc quyền sản xuất vàng miếng nhưng chiều 27-8 nhiều người vẫn xếp hàng mua vàng tại Công ty SJC – Ảnh: TRÍ ĐỨC
Tuy nhiên theo các chuyên gia, cần thêm các giải pháp tổng thể nhằm tăng nguồn cung cho thị trường, qua đó kéo giá vàng trong nước về sát với giá vàng thế giới.
Giá vàng khó hạ nhiệt, rủi ro cao
Theo ghi nhận của Tuổi Trẻ, sau khi Chính phủ ban hành nghị định sửa đổi bổ sung một số điều của nghị định số 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, trong đó xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng, thị trường vàng ban đầu có phản ứng nhẹ.
Tối 26-8, giá vàng miếng SJC bán ra tại một số tiệm vàng giảm 200.000 – 400.000 đồng/lượng nhưng đà giảm không duy trì được lâu.
Sáng 27-8, giá vàng miếng tăng trở lại thêm 300.000 đồng/lượng và tiếp tục lập kỷ lục mới: 128 triệu đồng/lượng. Giá mua vào vàng miếng SJC cũng neo ở mức cao, ở mức 126 triệu đồng/lượng.
Các thương hiệu vàng khác như PNJ, DOJI, Bảo Tín Minh Châu cũng nâng giá mua – bán vàng miếng SJC lên tương ứng. Chênh lệch giữa giá mua – bán ở mức 2 triệu đồng/lượng.
So với giá vàng thế giới quy đổi, già vàng miếng SJC đang cao hơn đến 19,8 triệu đồng/lượng. Đây là mức chênh lệch rất cao và rủi ro cho người mua vàng lúc này.
Tuy nhiên trên thực tế nhiều người vẫn xếp hàng rồng rắn để chờ mua vàng tại Công ty SJC dù lượng vàng bán ra tại Công ty SJC rất hạn chế, bảo vệ công ty phải phát số thứ tự cho người mua.
Ngay cả sau khi có thông tin về việc bỏ độc quyền vàng miếng SJC, lượng người xếp hàng mua vàng vẫn đông, trong số này có người mua vàng miếng nhưng cũng có nhiều người mua vàng nhẫn.
Trao đổi với Tuổi Trẻ một số người mua vàng cho biết họ mua vì giá vàng liên tục tăng, chỉ trong thời gian ngắn từ 120 triệu đồng/lượng lên 128 triệu đồng/lượng trong khi nguồn vàng trên thị trường khá khan.
Theo chuyên gia Trần Duy Phương, người dân vẫn xếp hàng mua vì họ cho rằng giá vàng chưa giảm được ngay, thậm chí còn tăng sau khi có thông tin về xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng vì thị trường được tăng thêm nguồn cung.
Sau khi Chính phủ ban hành nghị định số 232 sửa đổi bổ sung một số điều của nghị định số 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, thị trường chờ thông tư hướng dẫn cụ thể để các ngân hàng và doanh nghiệp thực hiện như thế nào cho khả thi.
“Nguồn cung duy nhất có thể tăng thêm cho thị trường vàng lúc này đó là từ những người đang nắm giữ vàng có nhu cầu bán ra để chốt lời. Nhưng giá vàng liên tục tăng khiến cho những người nắm giữ vàng lúc này không dám bán ra, dẫn đến nguồn cung vàng trên thị trường vẫn chưa dồi dào”, ông Phương nói.
Phải tăng cung vàng cho thị trường?
Cũng theo ông Phương, phải chờ thêm một thời gian khi chính sách mới đi vào thực tế thì giá vàng mới có thể giảm trên thực tế. Nhưng tín hiệu tích cực là thời điểm này là lúc những người đang muốn mua sẽ chùn bước, không mua bằng mọi giá khiến cho thị trường bớt nóng hơn.
“Nhanh nhất phải trong vòng một tháng nữa khi đó mới có thể tăng nguồn cung ra thị trường, khi đó giá vàng trong nước sẽ hạ nhiệt, còn thời điểm này chỉ có thể dịu lại chứ giá vàng chưa thể giảm mạnh ngay”, ông Phương nói và cho rằng mấu chốt vấn đề là cho phép nhập khẩu vàng để tăng nguồn cung cho thị trường.
Theo các chuyên gia, số lượng nhập phải đủ để đáp ứng nhu cầu thị trường mới có thể triệt được tình trạng khan vàng.
Nhưng dù phê duyệt được ít hay nhiều, thị trường vàng đều được tăng thêm nguồn cung, nên chắc chắn thời gian tới giá vàng trong nước sẽ hạ nhiệt. Còn chênh lệch giữa giá vàng trong nước – thế giới thu hẹp được bao nhiêu, còn tùy tình hình thị trường.
Trong khi đó giám đốc một công ty vàng tại TP.HCM cho rằng xóa độc quyền sản xuất vàng miếng là bước đi đầu tiên, bước tiếp theo sẽ là tăng nguồn cung cho thị trường, nhất là nguồn cung vàng miếng SJC vì thị trường vẫn chuộng nhất thương hiệu vàng miếng này.
Trước năm 2012, trong nước có nhiều thương hiệu vàng miếng như vàng miếng Phượng Hoàng của Công ty PNJ, vàng miếng của Công ty Vàng bạc đá quý Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (SBJ), vàng miếng thương hiệu ACB của Ngân hàng TMCP Á Châu, vàng miếng AAA của Agribank…
Tuy nhiên thị trường vẫn chuộng nhất thương hiệu vàng miếng SJC. Do vậy nhiều công ty dù có thương hiệu vàng miếng riêng vẫn xếp hàng chờ gia công vàng miếng tại Công ty SJC, nhất là mỗi khi thị trường biến động mạnh.
“Điều này cho thấy cần tăng nguồn cung vàng miếng SJC để hạ nhiệt thị trường bên cạnh việc xóa bỏ cơ chế độc quyền vàng miếng”, vị này nói.
Chủ một tiệm vàng tại TP.HCM cũng kiến nghị nới quy định cho phép tiệm vàng được mua – bán vàng miếng SJC nhằm mở rộng mạng lưới mua – bán vàng, bên cạnh việc tăng nguồn cung.
Như vậy cũng tránh việc xếp hàng rồng rắn mua vàng như đã và đang diễn ra hiện nay. “Theo quy định mới, mua – bán vàng từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên phải thanh toán qua tài khoản ngân hàng do vậy sẽ không khó để kiểm soát”, chủ tiệm vàng này kiến nghị.
Tăng minh bạch trong mua – bán vàng
Nghị định số 232 cũng quy định việc thanh toán mua – bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải được thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và tài khoản thanh toán của doanh nghiệp kinh doanh vàng mở tại ngân hàng.
Việc bổ sung quy định nêu trên để đảm bảo yêu cầu về xác thực thông tin khách hàng nhưng không tạo thêm nghĩa vụ của khách hàng do việc xác thực đã được thực hiện khi khách hàng mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Quy định này cũng nhằm tăng tính công khai, minh bạch trong giao dịch mua – bán vàng.
Thị trường vàng nên “có vào – có ra”
Theo các chuyên gia, trước khi nghị định 24 có hiệu lực, có những giai đoạn giá vàng trong nước ngang ngửa, thậm chí thấp hơn giá vàng thế giới và các doanh nghiệp đã xuất khẩu vàng dưới dạng trang sức, mỹ nghệ.
Như vậy, một khi thị trường vàng trong nước và thế giới liên thông sẽ “có vào – có ra”. Nếu giá vàng trong nước cao hơn giá vàng thế giới, doanh nghiệp (DN) sẽ nhập vàng.
Khi giá vàng trong nước thấp hơn, DN sẽ xuất khẩu vàng và thu ngoại tệ về. Nhưng có lo tỉ giá căng thẳng nếu cho phép nhập khẩu vàng? Theo các chuyên gia, cứ để cho các DN được cấp phép nhập khẩu vàng tự cân đối ngoại tệ hoặc Ngân hàng Nhà nước bán cho họ.
Giả sử Ngân hàng Nhà nước bán nguồn ngoại tệ cho DN để nhập khẩu vàng cũng không quá nhiều và không ảnh hưởng nhiều đến dự trữ ngoại hối.
Trên thực tế dù hơn 10 năm qua Ngân hàng Nhà nước không cấp phép cho DN nhập khẩu vàng theo đường chính ngạch nhưng nhu cầu vàng trên thị trường vẫn có và DN vẫn phải tìm nguồn USD trên thị trường tự do. Theo thống kê của Hội đồng Vàng thế giới, mỗi năm Việt Nam tiêu thụ 50 tấn vàng.
“Thị trường vàng luôn có hai chiều bán và mua. Giả sử trong số này có 15 tấn bán và 35 tấn mua. Hiện 1 tấn vàng tương đương khoảng 109 triệu USD, nếu cho nhập 35 tấn thì tương đương hơn 3,8 tỉ USD. Với dự trữ ngoại hối hiện tại thì con số hơn 3,8 tỉ USD không phải quá lớn”, một chuyên gia nói.