Bộ trưởng Bộ Công Thương – Ảnh: C.DŨNG
Thông tin vừa được Bộ Công Thương phát đi về buổi làm việc của ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công Thương, về giá điện hai thành phần.
Giá điện hiện hành chưa phản ánh đúng bản chất
Theo Bộ trưởng, Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết số 70 về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Một trong những nội dung quan trọng là đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện chủ trương áp dụng giá điện hai thành phần.
Theo Cục Điện lực, giá điện hai thành phần là cơ cấu giá phải trả cho công suất đăng ký sử dụng và điện năng thực tế sử dụng. Giá điện hiện nay là giá bán một thành phần, dựa theo lượng điện năng thực tế sử dụng. Vì thế, cách áp dụng giá điện hiện nay mới chỉ phản ánh lượng điện năng tiêu thụ và chưa đúng bản chất của giá bán điện cho từng đối tượng.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng giám đốc EVN, đề xuất trước mắt chỉ xem xét đối tượng áp dụng là khách hàng sản xuất lớn, có sản lượng tiêu thụ điện từ 200.000 kWh/tháng trở lên đấu nối cấp điện áp từ 22kV trở lên.
Đây là khách hàng được áp dụng cơ chế mua bán điện trực tiếp – DPPA theo quy định. Cơ chế này chưa áp dụng đối với khách hàng sinh hoạt do phải đầu tư thay thế toàn bộ hệ thống công tơ đo đếm.
Theo đánh giá, việc chuyển đổi sang giá bán lẻ điện hai thành phần là cần thiết, phù hợp để thu đúng, thu đủ chi phí của ngành điện bỏ ra.
Điều này tạo ra sự minh bạch, công bằng giữa các khách hàng sử dụng điện, phản ánh đúng bản chất việc sử dụng điện của khách hàng trong hệ thống điện.
Tuy nhiên, đây là phương pháp chưa từng được áp dụng ở Việt Nam, sẽ làm thay đổi căn bản ngành điện và giá bán điện, nên cần thời gian nghiên cứu, xây dựng và đánh giá tác động cụ thể, kỹ lưỡng.
Đại diện cho đơn vị tư vấn xây dựng đề án – Ảnh: C.DŨNG
Phát hành song song hai hóa đơn để từ đầu năm 2026 áp dụng cho khách hàng lớn
Bộ trưởng Bộ Công Thương cho hay trên cơ sở các ý kiến thống nhất việc cần thiết cần sớm thực hiện cơ chế giá điện hai thành phần (giá công suất và giá điện năng), trước mắt áp dụng cho nhóm khách hàng có sản lượng sử dụng điện lớn, bắt đầu từ 1-1-2026.
Để triển khai cơ chế này hiệu quả, ông Diên chỉ đạo các đơn vị chức năng liên quan rà soát hoàn thiện đề án để trình cơ quan có thẩm quyền trước ngày 15-10; đi kèm đó phải có đánh giá báo cáo tác động của đề án, cung cấp thông tin đầy đủ, báo cáo Chính phủ.
Rà soát, tính toán, đề xuất sửa đổi Quyết định số 14 về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện dựa trên các căn cứ pháp lý hiện hành và quá trình triển khai trong thực tiễn. Xây dựng Thông tư sửa đổi Thông tư 16 quy định cách thức xây dựng khung giá, song song với lộ trình xây dựng khung giá cho cơ chế giá điện hai thành phần.
EVN phải giữ vai trò đề xuất phương pháp xây dựng khung giá, bảo đảm nguyên tắc tính đúng, tính đủ, tính hết chi phí trong quá trình sản xuất, kinh doanh điện, bao gồm cả chi phí truyền tải.
Cùng đó, tiếp tục tham mưu các cấp quyết định nhóm đối tượng áp dụng cơ chế giá điện 2 thành phần. EVN cần thuê tư vấn, xây dựng phần mềm vận hành minh bạch thông suốt, hoàn thành trước ngày 20-10.
Trước mắt, cơ chế này áp dụng cho khách hàng sử dụng điện lớn, không loại trừ trường hợp nào. Từ nay đến ngày 31-12 sẽ chạy song song hai hóa đơn, một theo cơ chế hiện nay để thanh toán thực tế, một theo cơ chế hai thành phần để khách hàng tham khảo và tự điều chỉnh.
EVN được giao phải chủ động thuê tư vấn, xây dựng phần mềm quản lý để việc vận hành minh bạch, thông suốt. Tất cả các việc này phải hoàn thành trước ngày 20-10.
Cùng đó, ông Diên giao các bên liên quan từ ngày 15-9 cần xây dựng kế hoạch truyền thông đầy đủ, trong đó cung cấp thông tin cốt lõi như: Luật Điện lực, Nghị quyết 70, dự thảo Nghị quyết của Chính phủ, so sánh giá điện trong khu vực và quốc tế.
