Chị Phạm Thị Thu Thảo – nữ lái tàu đầu tiên của tuyến metro số 1 – Ảnh: CHÂU TUẤN
Sở Xây dựng TP.HCM vừa có tờ trình gửi UBND TP.HCM phê duyệt Đề án đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức phục vụ phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TP.HCM giai đoạn 2025-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Cần nhân lực chất lượng cao làm các dự án đường sắt đô thị
Về sự cần thiết xây dựng đề án, Sở Xây dựng cho hay TP.HCM đang triển khai đồng bộ các tuyến đường sắt đô thị với quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật cao và ứng dụng nhiều công nghệ hiện đại.
Loại hình vận tải này đòi hỏi nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn sâu, đủ năng lực tiếp cận và làm chủ công nghệ, tổ chức quản lý và vận hành hệ thống một cách an toàn và hiệu quả.
Tuy nhiên thực tế cho thấy đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phục vụ lĩnh vực này hiện chưa đáp ứng được yêu cầu chuyên môn đặc thù, thành phố vẫn phải phụ thuộc vào chuyên gia nước ngoài trong nhiều khâu, tiềm ẩn rủi ro trong quá trình chuyển giao công nghệ và làm giảm khả năng làm chủ hệ thống một cách bền vững.
Thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ triển khai các dự án, hiệu quả khai thác cũng như năng lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực giao thông đô thị hiện đại.
Do đó Sở Xây dựng cho rằng việc triển khai đề án là hết sức cần thiết và mang ý nghĩa chiến lược lâu dài, là nền tảng quan trọng để TP.HCM phát triển hệ thống giao thông đô thị hiện đại, thông minh và bền vững, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và chất lượng sống của người dân.
Theo dự báo, nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực đối với nhóm cán bộ công chức, viên chức quản lý nhà nước, quản lý dự án trong năm 2025 cần khoảng 220 người, đến năm 2035 cần 370 người.
Nhu cầu nhân lực tham gia thiết kế, thi công xây dựng, vận hành đường sắt đô thị là rất lớn, mở ra cơ hội việc làm cho hàng chục ngàn người (xem bảng).
Theo Sở Xây dựng, để đáp ứng yêu cầu trong thời gian tới, cần phải ưu tiên thành lập, phát triển các cơ sở đào tạo chuyên sâu về đường sắt đô thị, tạo nền tảng cho phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao – Lập bảng: ĐỨC PHÚ
Nhiều dự án có sự tham gia đề xuất của khu vực tư nhân
TP.HCM đang thực hiện nghị quyết 188, tập trung vốn đầu tư công để triển khai đồng loạt 7 tuyến metro với tổng chiều dài 355km, hoàn thành vào năm 2035. Riêng với metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) sẽ phấn đấu khởi công vào năm 2025.
Song song đó hai tuyến đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành và tuyến kết nối từ trung tâm đi Cần Giờ cũng đang triển khai các thủ tục để đầu tư. Tổng nhu cầu vốn dành cho 9 tuyến đường sắt, đường sắt đô thị là hơn 1,2 triệu tỉ đồng.
Sau giai đoạn sáp nhập, nhu cầu làm thêm dự án khác cũng tăng thêm bởi quy mô mạng lưới đường sắt đô thị TP.HCM (mới) có chiều dài khoảng 1.012km. Một số tuyến kết nối với khu vực Bình Dương (cũ) cũng đang có nhu cầu đầu tư ngay như metro số 1 (TP mới Bình Dương – Suối Tiên) và metro số 2 (Thủ Dầu Một – Hiệp Bình Phước)…
Năm 2025 cũng đánh dấu một giai đoạn đặc biệt khi khu vực tư nhân dồn dập đề xuất tham gia đầu tư, triển khai đường sắt đô thị tại TP.HCM, nhất là sau khi các cơ chế mới của nghị quyết 188 về phát triển đường sắt đô thị và nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân được thông qua.
Các doanh nghiệp đề xuất như Tập đoàn Vingroup, Tập đoàn Sovico, Tập đoàn Sun Group, Tập đoàn Trường Hải (Thaco).
Bên cạnh đó là các liên danh có sự tham gia của đối tác quốc tế như liên danh Đèo Cả – Fecon – PowerChina – Sucgi, liên danh Tập đoàn Đại Dũng – Tổng công ty Xây dựng số 1 – Tập đoàn Hòa Phát có sự hỗ trợ của đối tác quốc tế Công ty TNHH Cục công trình số 8 xây dựng Trung Quốc (CCEED)…