Các mức thuế bổ sung này dự kiến có hiệu lực vào tháng 1-2026, xuất phát từ cuộc điều tra của Bộ Thương mại Mỹ về hành vi bán phá giá – Ảnh: ALAMY
Theo báo Guardian ngày 9-10, ngành mì Ý đang lao đao sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp thuế lên đến 92% đối với một số nhà sản xuất pasta lâu đời của Ý. Động thái này được truyền thông nước này gọi là “cuộc chiến chống pasta của ông Trump”.
Nếu chính sách có hiệu lực vào tháng 1-2026, giá bán lẻ của nhiều loại pasta – như Pasta Rummo – có thể tăng gấp đôi, từ mức hiện tại khoảng 4 USD/gói.
Doanh nghiệp Ý: “Không thể trụ nổi”
Các khoản thuế này xuất phát từ cuộc điều tra của Bộ Thương mại Mỹ, với cáo buộc một số hãng Ý có hành vi “bán phá giá” – khi doanh nghiệp nước ngoài bán hàng ở Mỹ với giá thấp hơn thị trường nội địa nhằm chiếm lợi thế cạnh tranh.
Hai thương hiệu có doanh số lớn nhất tại Mỹ – La Molisana và Garofalo – là mục tiêu chính. Tuy nhiên do liên quan dây chuyền, 11 thương hiệu pasta hàng đầu khác gồm Barilla và Pasta Rummo cũng bị ảnh hưởng.
Quyết định này của phía Mỹ là cú sốc với các nhà sản xuất Ý, vốn đang chuẩn bị khởi kiện.
Ông Giuseppe Ferro, Giám đốc điều hành La Molisana, cho rằng cáo buộc này “hoàn toàn vô căn cứ” và cảnh báo nếu thuế được áp dụng, “chúng tôi sẽ không thể tiếp tục hoạt động được nữa”.
Nhiều chuyên gia nhận định động thái của Washington nhằm khuyến khích các hãng Ý chuyển nhà máy sang Mỹ, tương tự chiến lược đã từng thúc đẩy đầu tư trong ngành dược.
Tuy nhiên La Molisana phủ nhận tin đồn sẽ “xuống nước”, còn Emidio Mansi – Giám đốc marketing của Garofalo – khẳng định công ty không có ý định mở nhà máy tại Mỹ: “Chúng tôi đã ở Gragnano (gần Naples) từ năm 1789 và sẽ không rời đi”.
Trước đó các doanh nghiệp Ý từng tin rằng “cơn bão thuế quan” đã qua, khi ông Trump đồng ý hạ mức thuế nhập khẩu hàng hóa EU xuống 15% hồi tháng 8, đồng thời duy trì quan hệ thân thiện với Thủ tướng Ý Giorgia Meloni. Tuy nhiên lệnh áp thuế mới đã khiến hy vọng ấy tan biến.
Chính phủ Ý phản đối
Trước tình hình này, chính phủ ông Meloni cùng Ủy ban châu Âu đang vận động Washington xem xét lại. Bộ trưởng Nông nghiệp Ý Francesco Lollobrigida chỉ trích việc đánh thuế pasta là hành động “siêu bảo hộ thương mại”, và cho rằng “không có lý do hay cơ sở nào để làm vậy”.
Ông Ettore Prandini, Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp lớn nhất nước Ý Coldiretti, cảnh báo mức thuế này sẽ là “đòn chí mạng” với ngành pasta – ngành xuất khẩu trị giá hơn 4 tỉ euro của Ý vào năm 2024.
“Không ai tưởng tượng nổi tình huống này có thể xảy ra, nhất là sau khi châu Âu đã đạt thỏa thuận thuế 15%”, ông nói.
Ông Prandini cũng nhấn mạnh sự phi lý khi thị trường Mỹ tràn ngập sản phẩm bắt chước thương hiệu Ý nổi tiếng, trong khi hàng thật lại bị đánh thuế cao.
Ông cho biết thị trường hàng “mang âm hưởng Ý” trên toàn cầu trị giá 120 tỉ euro, trong đó 40 tỉ euro được sản xuất tại Mỹ: “Đây là vấn đề thực sự ở Mỹ. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ ngành thực phẩm Ý”.
“Thật đáng tiếc” – tiếng nói từ các doanh nghiệp truyền thống
Ông Antonio Rummo, hậu duệ đời thứ sáu của người sáng lập thương hiệu Pasta Rummo năm 1846, tự hào chia sẻ: “Nhu cầu với pasta cao cấp ở Mỹ đang tăng mạnh và thương hiệu của chúng tôi đã phát triển mạnh suốt 6 năm qua”.
Tuy nhiên ông lo lắng nếu mức thuế 92% thực sự được áp dụng, mọi nỗ lực có thể đổ sông đổ biển.
Cuộc chiến thuế quan mới của ông Trump đang đặt cả ngành pasta – biểu tượng quốc hồn quốc túy của Ý – vào thế khó. Với nhiều doanh nghiệp tồn tại hàng trăm năm, đây không chỉ là bài toán kinh tế, mà còn là cuộc chiến sinh tồn cho tinh hoa ẩm thực Ý trên đất Mỹ.