
Nông dân Cam Giá nhổ hàng nghìn gốc đào bị chết vì lũ lụt – Ảnh: VŨ TUẤN
Hơn 200ha đào Tết ở Cam Giá (phường Gia Sàng, TP Thái Nguyên) bị chết vì lũ lụt. Nhiều hộ nông dân thiệt hại hàng tỉ đồng.
Năm 2024, trận lụt sau bão Yagi đã tàn phá làng nghề này, ước thiệt hại hơn 22 tỉ đồng. Còn trận lụt lịch sử sau bão Matmo năm nay, nhiều chủ hộ bật khóc nhổ bỏ vườn đào cả tỉ đồng.
Trắng tay sau 2 trận lũ lịch sử
Trận lũ lịch sử sau bão Matmo khiến bao nhiêu vốn liếng, công sức của người trồng đào nơi đây trôi theo dòng nước. Nhiều người nông dân không còn nguồn thu, họ lại đối mặt với món nợ lớn, phải trả lãi hằng tháng.

Ruộng lúa của bà Ngô Thị Nhị, tổ 4 Cam Giá, phường Gia Sàng (tỉnh Thái Nguyên) – Ảnh: VŨ TUẤN
Bà Ngô Thị Nhị, ở tổ 4, Cam Giá, phường Gia Sàng (Thái Nguyên) mót lại những bông lúa còn sót dưới đám bùn. Bà cho hay gần 2 mẫu đào Tết, hơn trăm con gà và 5 sào ruộng của gia đình đến giờ chỉ còn vớt vát lại vài bao thóc lép, mọc mầm vì ngâm bùn sau lũ.
Gia đình bà Nhị là một trong những hộ trồng nhiều đào nhất làng nghề trồng đào Tết Cam Giá (tỉnh Thái Nguyên). Hàng nghìn gốc đào, trong đó có những gốc đào cổ thụ cho thuê mỗi dịp Tết cũng lên tới 15 triệu đồng mỗi gốc.

Vườn đào của nông dân Cam Giá sau lũ – Ảnh: VŨ TUẤN
“Chỉ tính riêng tiền “phôi” (gốc đào) nhà tôi đã phải bỏ ra hơn 1 tỉ đồng. Bao nhiêu tiền phân bón, công sức cả năm trời, chuẩn bị được tuốt lá thì lũ về” – bà Nhị bật khóc. “Gà thì chết trôi hết, mấy con lợn chạy được lên đê, rúc trong bụi tre. Cả nhà chui rúc trên mái tôn, vốn liếng mất sạch rồi!”.
Năm ngoái, gia đình bà Nhị đã bị mất phần lớn số đào Tết vì trận lụt sau bão Yagi, thiệt hại hơn 700 triệu đồng. Gia đình bà vay mượn anh em, bạn bè để đầu tư trồng lại. Vụ đào này, nhà bà bỏ ra hơn 1 tỉ đồng mua phôi, hơn trăm triệu tiền phân bón. Trận lũ lịch sử đã cuốn hết mọi hy vọng của người nông dân Cam Giá.
“Cứ hy vọng năm ngoái lụt rồi thì năm nay không lụt nữa, ai dè…”
Bà Phùng Thị Minh Hồng – chi hội trưởng Chi hội nông dân tổ 4 Cam Giá, phường Gia Sàng – phải bỏ công nhổ từng gốc đào để trồng ngô. Những gốc đào thế to bằng cổ chân, cành đã uốn rồng phượng vứt vào góc vườn như đống củi.

Bà Phùng Thị Minh Hồng phải nhổ bỏ hàng trăm gốc đào để trồng ngô – Ảnh: VŨ TUẤN
Bà Hồng cho hay bình quân mỗi gốc đào thế, loại nhỏ phải bỏ ra khoảng 300.000 đồng tiền phôi. Nếu tính cả tiền phân bón, vật tư, công chăm sóc từ đầu vụ đến khi tuốt lá, người nông dân phải bỏ ra từ 500.000 đến 600.000 đồng cho mỗi gốc đào.
Riêng gia đình bà Hồng, vụ đào năm nay bà có khoảng 7 sào, hơn 1.000 gốc. Ước thiệt hại bà Hồng mất khoảng 700 triệu đồng. Cũng thời gian này năm ngoái, nhà bà Hồng mất trắng 700 triệu. Tiền vay vốn tín chấp qua Hội Nông dân chưa kịp trả nợ gốc.

Người nông dân này thiệt hại hơn 700 triệu đồng vì trận lũ lịch sử – Ảnh: VŨ TUẤN
“Năm ngoái chúng tôi được hỗ trợ, có bao nhiêu tiền đầu tư trồng đào hết. Cứ hy vọng là năm ngoái lụt rồi thì năm nay không lụt nữa. Ai dè năm nay còn lụt cao hơn năm ngoái… Đấy, năm ngoái mới ngắc ngoải thôi, còn năm nay “chết” hẳn” – bà Hồng chua xót.
Các hộ trồng đào ở Cam Giá cho hay họ không dám vay thêm tiền để trồng đào trở lại. Nhiều hộ chấp nhận bỏ nghề, quay lại trồng ngô, nuôi lợn. Họ xác định phải “sống chung với lũ”, trồng cây ngắn ngày.

Ông Nguyễn Văn Đông, làng nghề Cam Giá, mất trắng vườn đào cổ thụ. Những cây đào này có thể cho thuê hàng chục triệu đồng mỗi gốc dịp Tết – Ảnh: VŨ TUẤN
Làng đào Tết Cam Giá từng là làng nghề có những nông dân triệu phú ở Thái Nguyên. Hai trận lũ lịch sử trong hai năm qua đã cướp đi vốn liếng của họ. Những hộ nông dân triệu phú phải đối mặt với những món nợ hàng trăm triệu đồng.

Sau hai trận lụt lịch sử, vườn đào của nông dân Cam Giá không thể vớt vát – Ảnh: VŨ TUẤN

Một nông dân trồng ngô ở vườn đào Tết của gia đình. Bà chia sẻ không biết đến bao giờ gia đình bà mới có vốn để trồng đào trở lại – Ảnh: VŨ TUẤN

Mỗi cây đào này người nông dân mất khoảng 500.000 đồng tiền vốn và gần một năm trời chăm sóc – Ảnh: VŨ TUẤN

Nông dân xót xa đào bỏ những cây đào hàng chục triệu đồng – Ảnh: VŨ TUẤN

Lúa của người nông dân Thái Nguyên sau lũ – Ảnh: VŨ TUẤN

Người nông dân này cuốc hố trồng ngô trên cánh đồng tiền tỉ đã mất trắng – Ảnh: VŨ TUẤN