Áp dụng mô hình nuôi tôm không xả thải, nhiều hộ dân ở Cà Mau thu lãi cao, trong khi môi trường nuôi được cải thiện, hướng tới chứng nhận quốc tế.
Trên 8 ha đất ở ấp Cái Nước, xã Phú Tân, ông Ngô Văn Lương triển khai 9 ao nuôi tôm theo mô hình tuần hoàn. Cách đây hai tuần, ông thu hoạch ba ao sau hơn 100 ngày nuôi, đạt hơn 8 tấn tôm thẻ, doanh thu khoảng 1,7 tỷ đồng. Sau khi trừ chi phí, ông lãi khoảng 40%.
Theo ông Lương, trong mô hình này, cá rô phi được thả trong ao để xử lý cặn bã, nước sau đó được dẫn sang các ao trồng rong để lọc và khử khuẩn trước khi cấp ngược trở lại ao nuôi.
“Tôi giảm được khoảng 20% chi phí, rút ngắn thời gian nuôi từ 15 đến 20 ngày so với cách cũ”, ông nói, cho biết tôm được doanh nghiệp liên kết thu mua toàn bộ, trong khi các hộ xung quanh cũng không còn bị ảnh hưởng bởi nước thải từ khu nuôi siêu thâm canh.

Nông dân thu hoạch tôm thẻ chân trắng nuôi trong mô hình tuần hoàn ít thay nước. Ảnh: An Minh
Hiện mô hình đạt tỷ lệ thành công 70-90%, năng suất trung bình mỗi ha đạt khoảng 35 tấn mỗi vụ. Cà Mau kỳ vọng đây trở thành phương thức nuôi dễ áp dụng, chi phí thấp nhưng hiệu quả cao và thân thiện môi trường. Mục tiêu của tỉnh là xây dựng mô hình giúp nông dân giảm ô nhiễm, giảm chi phí sản xuất và đạt các chứng nhận quốc tế phục vụ xuất khẩu.
Để đáp ứng mục tiêu trên, trong thiết kế, diện tích nuôi tôm chỉ chiếm một phần, phần còn lại được bố trí cho các ao chức năng gồm ao xử lý nước, ao nuôi cá rô phi và ao trồng rong. Hệ thống này giúp lọc nước tự nhiên, xử lý chất thải và mầm bệnh, tạo thành vòng tuần hoàn khép kín.
Theo kỹ thuật, nông dân phải vệ sinh trại và xử lý nước đạt chuẩn trước khi thả giống. Giai đoạn ương tôm 15–20 ngày là quan trọng nhất, cần bổ sung dinh dưỡng sinh học và phòng bệnh. Ở giai đoạn tiếp theo, người nuôi định kỳ dùng axit hữu cơ và dưỡng chất sinh học để kiểm soát dịch bệnh.

Rong biển được trồng để lọc nước sinh học trong mô hình. Ảnh: Sở Khoa học và công nghệ tỉnh Cà Mau
Ông Quách Văn Ấn, Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Cà Mau, cho biết sau hơn hai năm nghiên cứu và thử nghiệm, tỉnh đã triển khai khoảng 100 ha mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng siêu thâm canh tuần hoàn ít thay nước, an toàn sinh học. “Nước trong mô hình được lọc tự nhiên và cấp lại ao, không xả ra môi trường”, ông nói.
Theo ông Ấn, dự án hướng tới sản xuất tôm đạt chứng nhận quốc tế ASC, BAP, phục vụ xuất khẩu sang châu Âu, Mỹ, Nhật Bản. Trong năm nay, Cà Mau dự kiến mở rộng thêm 1.500 ha, trong đó Công ty TNHH De Heus triển khai 1.000 ha liên kết với nông dân của 28 xã, Tập đoàn thủy sản Minh Phú phát triển 500 ha.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử cho biết Cà Mau hiện có khoảng 13.000 ha tôm siêu thâm canh, mang lại giá trị kinh tế cao, đóng góp lớn cho tăng trưởng của tỉnh. Ông đề nghị các sở, ngành, doanh nghiệp và người nuôi tham gia dự án với “tinh thần quyết liệt và trách nhiệm”, bảo đảm mô hình triển khai hiệu quả, tạo hướng đi bền vững cho ngành tôm địa phương.
Chúc Ly