Nhiều shipper bị lừa khi giao hàng COD, hãng xe cần có cơ chế bảo vệ và hỗ trợ

shipper - Ảnh 1.

Shipper biết mình bị lừa sau khi quay lại nơi nhận hàng là hẻm 57 Trần Quang Cơ vào chiều 13-9 – Ảnh: QUANG NAM

Shipper mất 430.000 đồng cho chiếc ốp điện thoại bể nát

Chị N.T.T. – cư trú tại hẻm 57/1 Trần Quang Cơ, phường Phú Thạnh, TP.HCM – cho biết ngày 14-9, một nhóm người có biểu hiện khả nghi đến một quán cà phê bên trong hẻm.

Tại quán, nhóm đặt tài xế vận chuyển nhiều đơn hàng. Do quán có trang bị camera, ở đầu hẻm 57 cũng có gắn camera, nên khi giao hàng cho tài xế xe công nghệ, các đối tượng này thường đứng ở các góc tường, khuất.

“Họ ship liên tục, có thể đơn hàng đi vừa đủ xa nên khi shipper quay lại là họ đã rời khỏi. Cũng nghi shipper bị lừa, nhưng hồi đầu không dám lên tiếng vì sợ bị trả thù”, chị T. nói.

Anh T.M.H. (tài xế xe ôm công nghệ Be) cho biết khoảng hơn 15h ngày 18-7, anh nhận một đơn vận chuyển hàng theo hình thức ship COD từ 57/11 Trần Quang Cơ, phường Phú Thạnh, vận chuyển đến 346/19/5 Phan Văn Trị, phường Bình Lợi Trung.

Hàng hóa vận chuyển là ốp điện thoại, tiền hàng 430.000 đồng, phí ship 54.000 đồng. Khi mang hàng đến hẻm số 346 Phan Văn Trị thì anh H. không thể gọi được cho người nhận. Mang hàng quay lại hẻm 57/11 Trần Quang Cơ thì người gửi cũng “biến mất”.

“Người gửi là một thanh niên, tôi có yêu cầu kiểm tra hàng thì người đó nói là đồ dễ vỡ, phải vận chuyển cẩn thận. Do tôi là tài mới, gặp tình huống này tôi cũng không biết xử lý thế nào. Đành nhận hàng và đi thôi. Biết mình bị lừa đành ngậm ngùi về nhà, mở gói hàng được gói trong một bọc đen ra thì bất ngờ đó là ốp điện thoại đã bể nát” – tài xế H. bức xúc.

shipper - Ảnh 2.

Người đặt giao hàng COD mà người dân ở hẻm 57 Trần Quang Cơ nghi ngờ là lừa shipper – Ảnh: ĐAN THUẦN

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ Online, anh Nguyễn Văn Dương (tài xế xe công nghệ Be) cũng mất tiền ứng hàng khi nhận đơn ship COD tại hẻm 102 Bình Long vào lúc 18h55 ngày 12-9.

Hàng hóa vận chuyển là màn hình điện thoại, tiền hàng 240.000 đồng, phí ship 42.000 đồng. Khi nhận hàng, anh Dương thanh toán trước cho người gửi 240.000 đồng. Tuy nhiên khi đến địa chỉ giao hàng thì không liên lạc được với người nhận. Sau đó liên lạc lại với người gửi hàng cũng không được.

Anh Dương trở lại hẻm tìm người giao hàng thì không biết người này ở đâu, và cũng không liên lạc được. Khi về nhà, kiểm tra lại hàng hóa thì anh Dương phát hiện có 2 cái màn hình điện thoại đã bị bể.

Hãng xe công nghệ cần có cơ chế bảo vệ và hỗ trợ shipper

Về những trường hợp trên, theo luật sư Đặng Kim Chinh – Đoàn luật sư TP.HCM, về bản chất, giữa khách hàng và shipper tồn tại hợp đồng vận chuyển tài sản theo Điều 530 Bộ luật Dân sự 2015.

Tuy nhiên kẻ xấu đã lợi dụng hình thức COD. Hình thức COD khi có sự tham gia của shipper, quy trình được “cải tiến” để thuận tiện hơn cho các bên như sau: Shipper ứng trước tiền hàng cho người gửi, sau đó giao đến người nhận để thu tiền.

Cơ chế này tiềm ẩn rủi ro “mất cả chì lẫn chài” cho shipper – vừa phải bỏ tiền trước cho hàng hóa mà bản thân không có nhu cầu, vừa có nguy cơ mất tiền phí dịch vụ của chính mình.

“Hành vi của kẻ xấu có dấu hiệu cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự. Thủ đoạn gian dối của đối tượng xấu là dựng lên kịch bản mua – bán hàng hóa nhằm tạo lòng tin cho shipper rằng giao dịch là có thật, từ đó shipper chuyển tiền hàng cho đối tượng xấu chiếm đoạt.

Theo khoản 1 Điều 174, số tiền chiếm đoạt phải đạt giá trị từ 2 triệu đồng trở lên. Nội dung vụ việc cho thấy mỗi shipper chỉ bị chiếm đoạt vài chục hoặc vài trăm nghìn đồng. Tuy nhiên với nhiều shipper bị hại, tổng số tiền chiếm đoạt của các shipper có thể vượt 2 triệu đồng” – luật sư Kim Chinh phân tích. 

Luật sư cho biết thêm theo Thông tư liên tịch 02/2001 ngày 25-12-2001, khi mỗi lần thực hiện hành vi chiếm đoạt dưới mức tối thiểu để truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu người thực hiện nhiều lần cùng loại hành vi liên tục, kế tiếp nhau về mặt thời gian, thì tổng giá trị tài sản bị xâm phạm được cộng gộp để truy cứu trách nhiệm hình sự.

shipper - Ảnh 3.

Người dân hẻm 57 Trần Quang Cơ treo bảng cảnh báo shipper – Ảnh: ĐAN THUẦN

Cũng theo luật sư, shipper nên ưu tiên thanh toán qua ví điện tử hoặc các hình thức không dùng tiền mặt khi thực hiện COD. Việc này tạo “rào cản đáng kể” cho các đối tượng xấu, vì các ngân hàng yêu cầu thủ tục mở tài khoản nghiêm ngặt.

Shipper chỉ nên nhận hàng và ứng tiền với người thuê vận chuyển có cửa hàng, địa chỉ rõ ràng, tránh với người gửi khó xác thực, hoặc như trong tình huống của vụ việc là “tại đầu hẻm” và cần lưu giữ bằng chứng giao dịch.

Hãng xe cần xây dựng cơ chế pháp lý

Đối với hãng xe công nghệ, cần xây dựng cơ chế hỗ trợ pháp lý tập trung cho shipper trong các trường hợp bị chiếm đoạt tài sản. Điều này đặc biệt cần thiết vì nhiều shipper, với thiệt hại nhỏ, có thể ngại tố giác hành vi phạm tội.

Việc hãng đứng ra tổng hợp thông tin vụ việc và làm đầu mối phối hợp với cơ quan chức năng sẽ vừa bảo vệ quyền lợi shipper, vừa tạo hiệu ứng răn đe, phòng ngừa các hành vi lừa đảo tương tự.

Các hãng xe công nghệ cũng nên tính chuyện định danh và khuyến cáo shipper về các tài khoản khách hàng đủ uy tín để thực hiện COD. Đồng thời nên có cơ chế “cảnh báo nội bộ”, để kịp thời nhận phản ánh và thông tin đến shipper khác biết mà phòng tránh.