
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng – Ảnh: Quochoi.vn
Trình bày tờ trình dự án luật, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho hay dự án luật nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng, củng cố “tấm lá chắn” để tổ chức bảo hiểm tiền gửi bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền, đồng thời đảm bảo duy trì sự ổn định của hệ thống tổ chức tín dụng, an ninh, an toàn xã hội.
Băn khoăn thống đốc quy định hạn mức chi trả tối đa
Theo đó, dự luật quy định rõ hơn về trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo hiểm tiền gửi của Bộ Tài chính, các quyền và nghĩa vụ của người được bảo hiểm và trách nhiệm của tổ chức tham gia trong việc tính phí, công khai việc tham gia; kiểm tra các tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước, quyền và nghĩa vụ của các tổ chức tín dụng…
Về trả tiền bảo hiểm, thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm được đưa ra với các phương án như tổ chức tín dụng mất khả năng chi trả, kiểm soát đặc biệt khi có lỗ lũy kế lớn hơn 100% giá trị của vốn điều lệ và quỹ dự trữ; chi trả để đảm bảo an toàn hệ thống, trật tự an toàn xã hội… Thống đốc Ngân hàng Nhà nước sẽ quyết định hạn mức chi trả tối đa.
Thẩm tra dự luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng hạn mức trả tiền bảo hiểm do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định là phù hợp.
Song cần có quy định hướng dẫn cụ thể về các nguyên tắc điều chỉnh phù hợp với thực tiễn, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.
“Cần quy định cụ thể căn cứ xác định trường hợp đặc biệt chi trả vượt hạn mức, nghiên cứu quy trình phê duyệt minh bạch với sự tham gia của các cơ quan có liên quan như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính…”, theo Ủy ban Kinh tế và Tài chính.
Góp ý tại tổ, Phó tổng Thanh tra Thường trực Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Quảng cho rằng nếu theo dự luật, chưa biết hạn mức được bảo hiểm trả cho khoản tiền gửi là bao nhiêu. Bởi dự thảo mới đưa ra “mức tối đa”, nhưng không quy định “mức tối thiểu” số tiền bảo hiểm được trả.
Thêm nữa, Điều 22 quy định mức tối đa bằng toàn bộ các khoản tiền gửi; Điều 23 lại quy định gồm cả tiền gốc và tiền lãi. “Rõ ràng hai điều này mâu thuẫn với nhau”, ông Quảng đề nghị cần rà soát xem lại nội dung này.

Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng Quản Minh Cường – Ảnh: Quochoi.vn
Người gửi tiền được bảo hiểm ra sao trước tội phạm lừa đảo qua mạng?
Trong khi đó, đại biểu Trần Anh Tuấn (TP.HCM) cho hay bảo hiểm tiền gửi là một trong những công cụ quan trọng nhằm bảo đảm quyền lợi cho người gửi tiền và các đối tượng liên quan.
Tuy nhiên ông lưu ý với quy định tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt có trách nhiệm hoàn trả các khoản tiền sau khi trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, nhưng hiện vẫn chưa xác định rõ cấp có thẩm quyền ở đây là cơ quan nào.
Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng Quản Minh Cường thì đặt vấn đề an toàn, bảo mật bảo hiểm tiền gửi trong trường hợp có nhiều vụ việc lừa đảo trên không gian mạng, hoặc hình thức lừa đảo liên quan tới các ngân hàng diễn ra vừa qua, thì trách nhiệm các bên liên quan ra sao và quy định thế nào trong dự luật?
Hoặc vấn đề đặt ra là bảo mật, hay tuyên truyền không đến nơi đến chốn dẫn tới người dân chưa có đầy đủ kiến thức, hiểu biết về bảo mật và bị mất tiền, thì trách nhiệm các bên ra sao?
Ông dẫn chứng, vừa qua Công an tỉnh Cao Bằng đã triệt phá vụ án với hàng trăm đối tượng lừa đảo tiền gửi qua mạng, tiền gửi lấy cắp của ngân hàng lên tới mấy nghìn tỉ đồng. Điều đáng nói, nạn nhân không phải là người dân nghèo, hầu hết là người có tiền, những cán bộ công chức rất nhiều, tức là đa số là người có trình độ, nhưng vẫn bị lừa đảo.
“Vậy những trường hợp như vậy, trong luật này có đề cập không? Cứ nói rằng người dân không biết nên bấm vào, thì dự thảo đề cập vấn đề này ra sao? Mỗi người có bảo mật quản lý thế nào, khi những phần mềm xâm nhập vào thì người dân mất tiền, vậy bảo vệ người gửi tiền ra sao” – ông Cường hỏi và đề nghị cần nghiên cứu vấn đề này để đưa vào dự án luật.
Quy định các trường hợp cụ thể về đầu tư an toàn, tổ chức tín dụng bị kiểm soát đặc biệt
Dự thảo cũng quy định hình thức đầu tư an toàn, gồm mua trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi hoặc gửi tiền tại các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước, hoặc vốn doanh nghiệp nhà nước trên 50%. Tổ chức bảo hiểm tiền gửi phải kiểm soát, quản lý rủi ro trong đầu tư, phương thức và quy trình quản lý rủi ro.
Ngoài ra là quy định về can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt, xử lý sự cố, khủng hoảng với trường hợp bị rút tiền hàng loạt… Ngân hàng Nhà nước cho vay đặc biệt với lãi suất 0%, không có tài sản đảm bảo nếu quỹ dự phòng nghiệp vụ không đủ chi trả…