Mạnh tay với tội phạm ma tuý – Bài 1: Khi người nghiện không còn là nạn nhân

Tình trạng đối tượng sử dụng ma túy dẫn đến loạn thần “ngáo đá”, hoang tưởng rồi gây ra các vụ án nghiêm trọng, từ bắt cóc con tin đến giết người, khiến dư luận hoang mang. Đây là việc đáng báo động, đòi hỏi biện pháp mạnh để phòng ngừa, ngăn chặn từ gốc rễ, tránh xảy ra hậu quả đáng tiếc.

Bắt cóc con tin, giết người…

Đối tượng Dương Hữu Trí (tên gọi khác là Tý “heo”, 38 tuổi, trú tại Nguyễn An Ninh, phường 7, TPHCM).

Đêm 8/4, nam thanh niên 23 tuổi quê Hậu Giang đang chờ bạn trước quán karaoke trên đường Nguyễn Văn Linh (An Khánh, Ninh Kiều, Cần Thơ), bất ngờ bị Đặng Thanh Tùng (tức Tùng “bò”, 37 tuổi) lao xe máy tới, dùng kéo đâm vào lưng rồi phóng xe bỏ trốn. Nạn nhân được đưa đi cấp cứu trong tình trạng một nửa cây kéo còn ghim trên lưng.

Đối tượng Phan Văn Tuấn tại cơ quan công an.

1 tiếng sau, Tùng lại xuất hiện tại giao lộ Nguyễn Văn Linh – 30 Tháng 4, dùng hung khí đâm một thanh niên đang chờ đèn đỏ. Trước khi rồ ga tẩu thoát, đối tượng hô lớn: “Tùng bò đâm!”. Nạn nhân được người dân đưa đi cấp cứu. Chưa dừng lại đó, Tùng chạy xe đến phường Long Hòa (Bình Thủy), dùng vật nhọn đâm 2 thanh niên đang dự tiệc tại nhà người quen. Khi bị cảnh sát bắt giữ, Tùng dương tính với chất ma túy và từng có thời gian cai nghiện.

Trước đó, ngày 27/3, sau khi sử dụng ma túy, Phan Văn Tuấn (42 tuổi, quê Hải Phòng) điều khiển xe máy đến cửa hàng làm bánh mì trên quốc lộ 17, đoạn qua phường Phượng Mao (Quế Võ, Bắc Ninh). Trong trạng thái không tỉnh táo, Tuấn cầm 2 con dao lẻn vào nhà và đi lên tầng 2, nơi bé Tr, (9 tuổi) đang ngủ một mình. Tuấn khống chế bé gái, đứng ở cầu thang. Chưa dừng lại đó, Tuấn kéo cháu Tr lên tầng 2, khóa cửa rồi giữ bé trong phòng, có lúc Tuấn còn đưa nạn nhân lên mái nhà. Khi khống chế cháu Tr, Tuấn yêu cầu lực lượng chức năng cung cấp xe máy và tiền để bỏ trốn.

Một đối tượng “ngáo đá” sau khi tấn công người đi đường.

Sau 4,5 giờ đàm phán căng thẳng, cảnh sát mưu trí khống chế Tuấn, giải cứu an toàn cháu bé. Đáng chú ý, hơn một ngày sau khi bị bắt, Tuấn vẫn biểu hiện “ngáo đá”, chưa thể khai báo lý do phạm tội. Tuấn có ba tiền án và đang bị điều tra về các tội cướp tài sản, bắt giữ người trái pháp luật.

Một vụ án khác xảy ra vào ngày 3/3, tổ công tác Công an phường 7, TP. Vũng Tàu đến nhà mời Dương Hữu Trí (tên gọi khác là Tý “heo”, 38 tuổi, trú tại Nguyễn An Ninh, phường 7) về trụ sở kiểm tra ma túy. Trí không chấp hành và còn hung hăng cầm dao rượt chém, làm rách áo ông Bùi Viết Giang – cán bộ lực lượng đảm bảo an ninh trật tự cơ sở phường 7. Sau đó, Trí quay lại đốt xe mô tô của tổ công tác và về nhà.

Tiến sĩ Đào Trung Hiếu.

Khi tổ công tác đến vận động, thuyết phục, Trí không chấp hành và tiếp tục cố thủ trong nhà, chửi bới, đe dọa sử dụng hung khí tấn công lực lượng công an. Trí còn đứng trên lầu tạt nước sôi xuống khiến ông Lê Tuấn – cảnh sát khu vực Công an phường 7 bị bỏng. Trước tình huống trên, tổ công tác trong đó có hạ sĩ Nguyễn Ngọc Minh Nhật đã tiến hành áp sát để khống chế đối tượng. Trong lúc làm nhiệm vụ, hạ sĩ Nhật đã bị đối tượng này dùng dao đâm trúng vùng ngực bên phải và hy sinh.

Trao đổi với phóng viên, Ts.Bs Trần Thị Hồng Thu – Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương, cho biết hiện nay tình trạng người sử dụng các chất ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp, ma túy đá dẫn đến loạn thần “ngáo đá” vẫn diễn ra hết sức phức tạp. “Những chất ma túy và chất gây ảo giác có khả năng gây nghiện nhanh, mạnh và rất nguy hiểm. Sau khi sử dụng sẽ để lại di chứng nặng nề cho cơ thể con người” – Ts.Bs Trần Thị Hồng Thu thông tin.

Theo Ts.Bs Trần Thị Hồng Thu, để ngăn chặn các hành vi vi phạm liên quan đến người sử dụng ma túy, cần thiết tăng mức phạt đối với một số tội danh như mua bán, vận chuyển, tàng trữ ma túy… để bảo đảm tính răn đe.

Vì sao tình trạng “ngáo đá” gia tăng?

Dưới góc nhìn tội phạm học, Chuyên gia tội phạm học – Tiến sĩ Đào Trung Hiếu đã có những quan điểm xoay quanh tình trạng người sử dụng ma túy không kiểm soát hành vi gây ra các vụ án hiện nay. Theo Tiến sĩ Hiếu, thực tế thời gian qua cho thấy, tình trạng người sử dụng ma túy, đặc biệt là các chất kích thần mạnh như ma túy tổng hợp (methamphetamine, ketamine, cần sa biến đổi gen…) gây ra nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng, từ hành vi gây rối trật tự công cộng, chống người thi hành công vụ, cố ý gây thương tích cho đến các vụ án giết người, bắt giữ con tin.

Ts.Bs Trần Thị Hồng Thu – Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương.

“Vụ việc đối tượng ngáo đá khống chế cháu bé ở Bắc Ninh nêu trên chỉ là một trong rất nhiều biểu hiện bùng phát đáng lo ngại của nhóm tội phạm liên quan đến hành vi sử dụng ma túy. Từ góc độ khoa học tội phạm, sử dụng ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp ảnh hưởng trực tiếp tới hệ thần kinh trung ương, gây ra ảo giác, hoang tưởng, mất khả năng kiểm soát hành vi và gia tăng mức độ hung tính” – Tiến sĩ Hiếu cho biết.

Ông cho rằng, những người trong tình trạng “ngáo đá” thường hành xử cực kỳ nguy hiểm, không tuân theo các quy chuẩn đạo đức hay pháp luật thông thường, sẵn sàng thực hiện những hành vi bạo lực vô lý, mất nhân tính. Và tình trạng này đang gia tăng do nhiều nguyên nhân như dễ tiếp cận ma túy tổng hợp, thiếu kiểm soát hiệu quả hoạt động mua bán, sử dụng ma túy, công tác cai nghiện còn nhiều bất cập và sự chủ quan của một bộ phận thanh niên đối với hiểm họa ma túy.

“Môi trường xã hội, đặc biệt là các đô thị lớn, đang ngày càng “cộng hưởng” cho việc sử dụng ma túy, từ quán bar, karaoke đến các hội nhóm kín trên mạng xã hội. Hệ quả không chỉ là những vụ án đau lòng, mà còn là sự bất an lan rộng trong cộng đồng, thách thức nghiêm trọng đến công tác giữ gìn an ninh trật tự” – ông Hiếu nói.