Hà NộiLuật sư cho rằng ông Phạm Thái Hà nói đỡ cho Tập đoàn Thuận An là “sai nhưng không quá nguy hiểm”, không cần mức án quá nặng như VKS đề nghị.
Chiều 10/9, ông Phạm Thái Hà, cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cựu Trợ lý nguyên Chủ tịch Quốc hội, được hai luật sư nêu quan điểm bào chữa, sau khi bị VKS đề nghị 5-6 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi.
Mức án đề nghị dành cho ông Hà cao thứ ba trong 29 bị cáo, sau chủ mưu Nguyễn Duy Hưng, cựu Chủ tịch Tập đoàn Thuận An (10-11 năm) và Trần Anh Quang, cựu tổng giám đốc Thuận An (6-7 năm), Nguyễn Văn Thạo, cựu Giám đốc Ban quản lý dự án Bắc Giang (6-7 năm) – người nhận tiền nhiều nhất với 11 tỷ đồng.
Luật sư đề nghị HĐXX “đặt mình vào vị trí bị cáo”
Ông Hà bị cáo buộc đã tác động đến cựu Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang Dương Văn Thái, nói đỡ cho Thuận An trong bữa tối tại nhà nguyên Chủ tịch Quốc hội để doanh nghiệp này trúng thầu dự án cầu Đồng Việt hơn 1.100 tỷ đồng.

Gần 40 luật sư bào chữa cho 29 bị cáo. Ảnh: Danh Lam
Bào chữa cho ông Hà, luật sư Trần Viết Hưng cho rằng vai trò thân chủ “rất mờ nhạt”, vì toàn bộ hồ sơ vụ án không có tin nhắn nào giữa ông Hà và ông Thái về việc này; cũng không có tin nhắn giữa ông Hà và ông Hưng quanh chuyện nhờ vả.
Dẫn chứng lời khai của ông Hưng tại phần xét hỏi, luật sư khẳng định thân chủ có mối quan hệ từ rất lâu với cựu bí thư Thái. Ông Hưng sau đó tự chủ động lên Bắc Giang gặp gỡ, đề xuất, còn giữa ông Hà và ông Thái không có bữa ăn riêng nào.
Theo luật sư, lần duy nhất mà thân chủ gặp ông Thái là bữa tối tại nhà Chủ tịch Quốc hội khi đó. Ông Hà chỉ nói “Thuận An là đơn vị có năng lực, nhờ các anh quan tâm, xem xét cho tập đoàn này tham gia dự án”, như cáo trạng nêu. Và điều này, bị cáo đã thừa nhận tại phiên toà.
“Tại bữa ăn đó, bị cáo Hà bị động không biết gì, chỉ là người tham gia. Chủ trì là anh Hưng, anh Thái”, luật sư của ông Hà nói.
Tiếp lời đồng nghiệp, luật sư Lương Văn Trung hai lần đề nghị HĐXX “đặt mình vào vị trí bị cáo” để nhìn nhận toàn diện vụ án và để thấy sức ảnh hưởng, tác động của ông Hà “rất là nhẹ”.

Ông Phạm Thái Hà bị đề nghị 5-6 năm tù. Ảnh: Phạm Dự
Luật sư Trung nhắc việc bị cáo Hưng khai “đi lại nói chuyện” với cựu bí thư Thái rất nhiều và chỉ muốn ông Hà “nói thêm giúp:.
“Câu hỏi là liệu anh Thái quyết định giúp Thuận An khi nào? Khi Hưng nói chuyện hay khi đến nhà lãnh đạo cấp cao ăn cơm, hay chỉ khi anh Hà nói ra câu đó trong bữa cơm?”, luật sư nêu quan điểm.
Theo luật sư, bữa cơm ở nhà Chủ tịch Quốc hội do ông Hưng tổ chức. Do vậy, “khi đã có thể tổ chức cơm tại nhà lãnh đạo cấp cao thì có cần chờ anh Thái nói giúp nữa không?”.
Khẳng định thân chủ nói giúp Thuận An là sai, và càng sai khi nhận 750 triệu “vượt mức xã giao tình cảm thuần túy”, song luật sư này cũng cho rằng thực tế vụ án cho thấy “anh Hưng không cần anh Hà, mọi thứ vẫn trôi chảy” và “anh Hưng biết cách xử lý nếu muốn
Luật sư Trung cho rằng việc thân chủ nâng đỡ tập đoàn Thuận An là “sai nhưng không nguy hiểm”. Ông Hà đã rơi vào “vùng tối nhận thức” khi muốn giúp bạn trên góc độ tình cảm. Hành vi này xảy ra khi ông đang đảm nhiệm “vị trí rất quan trọng, nhạy cảm, có triển vọng chức vụ cao hơn”, song giờ đã mất hết tương lai tiền đồ. “Đó đã là hình phạt quá lớn”.
Về khoản tiền 750 triệu đồng, luật sư Trần Viết Hưng nói đây là mối quan hệ thân như gia đình nên dịp lễ Tết, hai nhà tặng quà qua lại. “Không chỉ Hưng tặng quà mà anh Hà cũng rất nhiều lần tặng quà Tết cho nhà Hưng. Phong tục Tết nước ta tặng quà hết sức bình thường”, luật sư nêu quan điểm bào chữa và cho rằng thân chủ nhận tiền trên danh nghĩa thân tình, bè bạn lâu năm, không phải với tư cách người có chức vụ trong nhà nước.
Luật sư đề nghị HĐXX khi xét quan hệ giữa những người có chức vụ trong Nhà nước với những người thân tình cần “hết sức tỉnh táo và hết sức khách quan”, để xác định khi nào là hành vi phạm tội, khi nào chỉ là tình cảm.
Hai luật sư của ông Hà đều cho rằng án 5-6 năm là quá nặng và đề nghị giảm còn 3 năm đến 3 năm 6 tháng. Theo luật sư Trung, án tù chỉ là hình phạt, “còn để giáo dục với người có trình độ cao như ông Hà, có lẽ lúc bị khởi tố là ông ấy đã ngấm rồi. Nói thẳng ra là khiếp đến già”, luật sư trình bày.
Ông Hà đồng ý với quan điểm bào chữa trên của hai luật sư, không bổ sung ý kiến.
Cựu chủ tịch Bắc Giang được trẻ mồ côi viết đơn xin giảm nhẹ
Bị đề nghị 3-4 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang cũ Lê Ô Pích cũng không bào chữa, chỉ xin khoan hồng và dành lời cho luật sư của mình.

Cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ô Pích. Ảnh: Danh Lam
Luật sư Nguyễn Văn Tú nêu lại bối cảnh Bắc Giang là tâm dịch Covid, ông Pích khi đó đã có những thành tích phòng chống dịch xuất sắc, đảm bảo đời sống; được người dân địa phương biết đến như “anh hùng chống dịch”.
Vợ chồng ông Pích suốt 10 năm đóng góp công tác thiện nguyện, nuôi trẻ mồ côi và được các cháu ghi nhận. Hiện các bé cùng nhiều tổ chức cá nhân đã có đơn gửi toà xin giảm nhẹ hình phạt cho ông Pích.
Theo luật sư, dự án Cầu Đồng Việt thực hiện ngay sau dịch Covid, được xác định là dự án hạ tầng cấp bách, một trong những động lực trọng yếu để kích thích phát triển kinh tế địa phương song có công nghệ phức tạp, độ khó cao. Nếu tiến hành đầy đủ các thủ tục đấu thầu thông thường, dự án khó có thể hoàn thành kịp do quy trình đấu thầu rất phức tạp và kéo dài. Ông Pích can thiệp đấu thầu là sai, song “mục đích sâu xa” không phải để vụ lợi cá nhân mà để dự án được triển khai thuận lợi, đúng tiến độ.
Luật sư nói thân chủ không ép buộc, thỏa thuận, sách nhiễu doanh nghiệp. Và cây cầu đã hoàn thành sớm 4 tháng, tiết kiệm ngân sách 13 tỷ đồng, chất lượng đảm bảo, thi công an toàn.

Cầu Đồng Việt bắc qua sông Thương, kết nối Bắc Giang – Hải Dương, dài 811 m, mặt cầu rộng 23,5 m. Ảnh: Báo Hải Phòng
Bào chữa cho cựu chủ tịch Thuận An, các luật sư nói 2/5 công trình có sai phạm trong vụ án này đã hoàn thành sớm so với tiến độ là cầu Vĩnh Tuy 2 (6 tháng) và dự án Cao tốc Tuyên Quang – Phú Thọ (2 năm).
Theo luật sư Nguyên Thị Thu và Lâm Ngọc Ly, sai phạm của ông Hưng diễn ra trong bối cảnh doanh nghiệp khó khăn sau dịch bệnh. Tập đoàn Thuận An chưa được các chủ đầu tư chưa thanh toán hết tiền, giá nguyên vật liệu tăng cao khiến nhiều dự án về sau phát sinh chi phí rất lớn, thiệt hại nặng nề và tạo áp lực về tài chính kéo dài.
Luật sư nói, trong bối cảnh đó, ông Hưng phải “tìm cách thực hiện thêm nhiều dự án” để bù lỗ và bảo đảm việc làm cho hàng nghìn lao động. Điều này dẫn đến những sai phạm. Nhưng đây không phải là hành vi nhằm trục lợi cá nhân mà là sự lựa chọn trong tình thế khó khăn, vì sự sống còn của cả tập thể”. Vì thế luật sư mong toà cho thân chủ được hưởng án nhẹ hơn mức 10-11 năm như đề nghị của VKS khi luận tội.
Hôm nay, cơ quan công tố sẽ đối đáp lại các phần bào chữa này.
Thanh Lam