Mỗi khi xuất hiện thông tin liên quan đến khả năng nâng hạng, thị trường thường bùng nổ nhờ làn sóng kỳ vọng cùng dòng tiền đầu cơ ngắn hạn – Ảnh: QUANG ĐỊNH
Hồi hộp… đoán kết quả nâng hạng chứng khoán
FTSE Russell mới đây đã ra thông báo cho biết báo cáo phân loại quốc gia cổ phiếu FTSE tháng 9-2025 sẽ được công bố sau khi thị trường Mỹ đóng cửa vào phiên 7-10. Tuy nhiên khi thời điểm công bố kết quả nâng hạng càng đến gần, tin đồn “lại trượt” xuất hiện và len lỏi ở nhiều hội nhóm.
Nói với Tuổi Trẻ Online, một lãnh đạo cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán cho biết phía Việt Nam đã nỗ lực lớn trong triển khai các giải pháp cần thiết để nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi.
Nhiều công ty chứng khoán cũng bày tỏ kỳ vọng rất cao về khả năng nâng hạng ở kỳ đánh giá này dù không phủ nhận, sức ép bán ròng từ khối ngoại hiện rất lớn.
Khối ngoại bán ròng gần 86.000 tỉ đồng từ đầu năm 2025 khiến nhiều nhà đầu tư nội càng nơm nớp lo… chuyện kết quả nâng hạng
Nhìn lại, kể từ khi được FTSE Russell đưa vào danh sách theo dõi (watchlist) năm 2018, Việt Nam đã trải qua hành trình dài cải thiện thị trường chứng khoán.
Dù từng đối mặt với những lần đánh giá chưa đạt kỳ vọng, nhưng không phủ nhận các cơ quan quản lý đã nỗ lực tháo gỡ nhiều nút thắt quan trọng.
Như Thông tư 68 cho phép nhà đầu tư nước ngoài mua chứng khoán mà không cần ký quỹ trước 100% cuối năm 2024, hay việc triển khai KRX từ tháng 5-2025 là cơ sở phát triển các sản phẩm hiện đại.
Nhiều thông tư gần đây (Thông tư 03, 25) của Ngân hàng Nhà nước giúp quỹ đầu tư nước ngoài rút ngắn thời gian mở mới hoặc mở rộng tài khoản đầu tư gián tiếp.
Xa hơn, cơ chế CCP (Central Counterparty) sắp triển khai trong năm 2026 sẽ giúp giảm rủi ro thanh toán và nâng cao minh bạch và giúp thị trường chứng khoán Việt Nam “ghi điểm” với bộ tiêu chí khắt khe hơn của tổ chức xếp hạng MSCI.
HSBC – tập đoàn ngân hàng đa quốc gia có trụ sở chính tại London, Anh – nhận định: “Diễn biến thị trường nghiêng về khả năng Việt Nam được nâng hạng. Bất chấp căng thẳng thuế quan Mỹ, thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng 37%. Nếu FTSE quyết định nâng hạng trong tháng 10, quá trình chuyển đổi sẽ kéo dài 6 – 12 tháng để các quỹ chuẩn bị”.
Theo ước tính, Việt Nam có thể thu hút được tối thiểu 3,4 tỉ USD từ các quỹ chủ động và thụ động. So sánh với các thị trường được FTSE nâng hạng trước đây, HSBC lưu ý không nhiều thị trường tăng trưởng ấn tượng như Việt Nam.
Tương xứng nhất là vận động của chứng khoán UAE, Qatar khi MSCI nâng hạng vào năm 2014: UAE tăng 33% trước thông báo, và 43% sau xác nhận. Còn Qatar tăng 46%.
Nâng hạng không chỉ dành cho dòng tiền đầu cơ
Không phủ nhận, mỗi khi xuất hiện tín hiệu về khả năng nâng hạng, thị trường thường bùng nổ dưới tác động của kỳ vọng và dòng tiền đầu cơ ngắn hạn. Cũng bởi vậy, có tâm lý “sell on the news” hay “tin ra là bán”.
Ông Nguyễn Tuấn Anh, Chủ tịch FinPeace, cho rằng thị trường đang được dẫn dắt bởi dòng vốn nội, bất chấp những động thái bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài. Cùng với đó, định giá của thị trường đã được nâng cấp phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư và cả giới chủ doanh nghiệp.
“Có thể xuất hiện các biến động mạnh ở nền định giá mới, nhưng mấu chốt là nhà đầu tư cần lưu ý quản trị tốt đòn bẩy. Dòng vốn ngoại vẫn có cả đầu cơ, nhưng nhu cầu đầu tư dài hạn sẽ lớn hơn so với đầu cơ ngắn hạn. Giai đoạn 6 – 9 tháng sau khi nâng hạng, các thị trường vẫn tăng điểm tích cực”, ông Tuấn Anh chia sẻ.
Ông Trương Hiền Phương, Giám đốc cấp cao của Chứng khoán KIS, cũng nhấn mạnh việc nâng hạng có thể tạo điều kiện để các quỹ ETF và quỹ chủ động gia tăng tỉ trọng đầu tư vào Việt Nam, từ đó thu hút thêm dòng vốn mới, góp phần mở rộng quy mô vốn hóa, cải thiện thanh khoản.
Ngoài ra những tiêu chuẩn minh bạch cao hơn khi thị trường được nâng cấp cũng giúp củng cố tâm lý lạc quan và niềm tin dài hạn của nhà đầu tư nội… Do vậy đừng coi nâng hạng như đích đến, mà là một hành trình với động lực dài hơn.
Tổng giám đốc một công ty chứng khoán cũng cho biết sau FTSE, cao hơn nữa là đáp ứng các tiêu chí của MSCI. Do vậy đây không chỉ là cơ hội thu hút dòng vốn đầu cơ ngắn hạn, mà còn là động lực để cải thiện công nghệ, quản trị, và chuẩn mực quốc tế, vị này nhấn mạnh.