Sản xuất của Mỹ đi xuống tháng thứ ba liên tiếp, trong bối cảnh thuế nhập khẩu gây gián đoạn chuỗi cung ứng và đẩy chi phí đầu vào lên cao.
Ngày 2/6, Viện Quản lý Nguồn cung Mỹ (ISM) công bố báo cáo cho thấy ngành sản xuất Mỹ tiếp tục suy giảm trong tháng 5. Theo đó, Chỉ số Nhà quản trị Mua hàng (PMI) chỉ còn 48,5 điểm – thấp nhất kể từ tháng 11/2024.
Đây cũng là tháng thứ ba liên tiếp chỉ số này dưới mốc 50, cho thấy hoạt động sản xuất co lại. Lĩnh vực này hiện đóng góp 10,2% GDP Mỹ.
7 ngành ghi nhận có sự tăng trưởng, trong đó có nội thất, thiết bị điện, đồ gia dụng, linh kiện và máy công cụ. Ngược lại, sản xuất thiết bị giao thông, hóa chất và kim loại cơ bản lại giảm sút.

Bên trong một nhà máy của BMW tại South Carolina (Mỹ). Ảnh: Reuters
Chỉ số theo dõi các đơn hàng mới gần như không cải thiện so với tháng 4, khi chỉ nhích từ 47,2 lên 47,6. Chỉ số giao hàng tăng từ 55,2 lên 56,1 điểm – cao nhất kể từ năm 2022. Mức trên 50 cho thấy tốc độ giao hàng đang chậm lại.
Dù vậy, chỉ số giá đầu vào lại giảm nhẹ, từ 69,8 về 69,4. “Tuy nhiên, sức ép phải chuyển chi phí xuống người tiêu dùng sẽ ngày càng lớn khi tồn kho cạn dần, buộc doanh nghiệp phải nhập hàng mới với giá cao hơn nhiều”, Oliver Allen – nhà kinh tế học tại Pantheon Macroeconomics nhận định
Nhiều doanh nghiệp cho biết chính sách thuế nhập khẩu đang gây gián đoạn lớn cho chuỗi cung ứng. Một số mô tả tình hình hiện “tương đương thời kỳ Covid-19”. Các nhà sản xuất giấy cảnh báo nếu không đạt được thỏa thuận với Trung Quốc, “các kệ hàng sẽ trống nhiều sản phẩm”
PMI tháng 5 cho thấy ngành sản xuất chưa hưởng lợi từ việc căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc tạm lắng trong vài tuần đầu tháng. Tuần trước, Tổng thống Donald Trump thậm chí tuyên bố sẽ tăng gấp đôi thuế nhập khẩu thép, nhôm lên 50%.
Các nhà kinh tế học cho rằng bất ổn quanh việc thực thi thuế nhập khẩu của ông Trump khiến doanh nghiệp khó lập kế hoạch. Tình hình càng thiếu chắc chắn khi tuần trước, một tòa án thương mại chặn thuế nhập khẩu của ông Trump, với lý do ông vượt quyền khi áp thuế. Nhưng chỉ một ngày sau, tòa phúc thẩm đã tạm thời khôi phục các mức thuế này.
Ông Trump coi thuế là công cụ để tăng nguồn thu ngân sách, bù cho các khoản cắt giảm thuế và phục hồi nền công nghiệp Mỹ. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế cho rằng điều này khó khả thi trong ngắn hạn do thiếu lao động và các vấn đề cơ cấu khác.
Tháng trước, các nhà máy Mỹ tiếp tục cắt giảm nhân sự. Theo Chủ tịch Ủy ban Khảo sát Doanh nghiệp tại ISM Susan Spence, bình luận của các nhà máy phản ánh xu hướng cắt giảm nhân sự đang tăng tốc, do nhu cầu thiếu chắc chắn trong ngắn đến trung hạn.
Hà Thu (theo Reuters)