Người có xe máy xăng khi chuyển sang xe điện có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên sẽ được hỗ trợ tiền tối đa 3 triệu đồng, theo dự thảo của Sở Xây dựng Hà Nội.
Sở Xây dựng Hà Nội đang lấy ý kiến các sở, ngành và đơn vị liên quan cho dự thảo Nghị quyết về chuyển đổi phương tiện xanh (xe điện) và phát triển hệ thống trạm sạc trên địa bàn. Văn bản đưa ra một số chính sách về hỗ trợ tài chính và ưu đãi; biện pháp hạn chế và điều tiết phương tiện gây ô nhiễm; chính sách phát triển và hỗ trợ hạ tầng năng lượng sạch.
Cụ thể, người dân có xe máy chạy xăng hoặc diesel (đăng ký trước thời điểm nghị quyết có hiệu lực) tại các vùng phát thải thấp, khi chuyển đổi sang phương tiện xanh có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên có thể được hỗ trợ 3 triệu đồng. Mức hỗ trợ 4 triệu đồng áp dụng với hộ cận nghèo; 5 triệu đồng với hộ nghèo. Mỗi cá nhân được hỗ trợ tối đa một xe đến hết năm 2030.
Thành phố dự kiến miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh từ ngày nghị quyết có hiệu lực đến hết năm 2030.
Các đơn vị dịch vụ công ích, đơn vị vận tải hành khách (trừ xe buýt) và vận tải hàng hóa, doanh nghiệp đầu tư cơ sở thu hồi, tái chế xe cũ dự kiến được hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất 3-5%/năm, hạn mức 100% giá trị hợp đồng, thời gian vay tối đa 5 năm.
Xe máy dừng đèn đỏ tại khu vực ngã 5 Ô Chợ Dừa, khu vực giáp ranh vành đai 1 và vành đai 2. Ảnh: Giang Huy
Thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng từ ngày 1/1/2026
Sở Xây dựng Hà Nội đề xuất lộ trình thí điểm và mở rộng vùng cấm phương tiện cá nhân chạy xăng/diesel. Cụ thể thành phố thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng từ ngày 1/1/2026 đến 30/6/2026; cấm xe máy sử dụng xăng trong vành đai 1 từ ngày 1/7/2026, trong vành đai 2 từ ngày 1/1/2028.
Thành phố sẽ hạn chế ôtô cá nhân dùng xăng/diesel trong vành đai 2 từ ngày 1/1/2028; mở rộng ra vành đai 3 từ ngày 1/1/2030. Việc hạn chế toàn bộ phương tiện cơ giới cá nhân trong vành đai 3 do UBND thành phố quy định, tùy theo tình hình thực tiễn.
Từ năm 2035 đến 2050, thành phố sẽ hạn chế xe cơ giới không phải phương tiện xanh (bao gồm cả xe CNG, hybrid) theo từng cấp độ. Cụ thể, hạn chế trong vành đai 1 từ năm 2035, trong vành đai 2 từ năm 2040, trong vành đai 3 từ năm 2045 và hạn chế toàn thành phố từ năm 2050.
Hà Nội cũng sẽ thu phí lưu thông và điều chỉnh giá dịch vụ trông giữ áp dụng theo lộ trình nêu trên đối với xe phát thải gây ô nhiễm.
Vành đai 1 Hà Nội. Đồ họa: Khánh Hoàng
Phát triển hệ thống trạm sạc
Nhằm thực hiện các mục tiêu trên, UBND thành phố yêu cầu phải có tối thiểu 10% chỗ đỗ xe tại công trình hiện hữu có trụ sạc trước cuối năm 2026; tối thiểu 30% chỗ đỗ tại dự án mới phải có trụ sạc.
Các dự án đầu tư hạ tầng trạm sạc công cộng dự kiến được ngân sách hỗ trợ 70% lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu. Dự án bến xe, bãi đỗ có từ 30% chỗ đỗ gắn trụ sạc có thể được hỗ trợ 50% chi phí giải phóng mặt bằng; 100% tiền thuê đất trong 5 năm đầu.
Hà Nội cũng sẽ ưu tiên đầu tư trụ sạc trên vỉa hè, khuyến khích lắp trạm nạp hydrogen, nhiên liệu sạch.
Thành phố khuyến khích mạnh mẽ các nhà đầu tư tham gia phát triển hạ tầng giao thông năng lượng sạch qua hình thức đối tác công tư PPP. Các nhà đầu tư này sẽ được ưu tiên giao đất và hỗ trợ 100% tiền thuê đất tại các vị trí quy hoạch đến hết năm 2033.
Hà Nội cũng cam kết đầu tư đồng bộ hạ tầng giao thông, kỹ thuật để kết nối hiệu quả với các dự án trạm năng lượng sạch. Song song với các chính sách nêu trên, Sở Xây dựng sẽ bổ sung các quy trình, thủ tục cụ thể để đối tượng được hưởng ưu đãi, hỗ trợ, tránh tình trạng chính sách ban hành nhưng không hiệu quả.
Dự thảo đang được hoàn thiện để báo cáo UBND thành phố trình HĐND xem xét thông qua tại kỳ họp tháng 9/2025. Sau khi Nghị quyết được ban hành, Sở Xây dựng sẽ tham mưu thành phố ban hành Kế hoạch chi tiết phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cơ quan liên quan để triển khai các chính sách, bao gồm: Chính sách tài chính, phí – lệ phí; Quản lý và loại bỏ phương tiện cũ; Giám sát, xử lý vi phạm và chính sách hỗ trợ phát triển và khuyến khích đầu tư trạm sạc…
Theo chỉ thị 20 của Thủ tướng ban hành ngày 12/7, từ 1/7/2026, Hà Nội sẽ cấm xe máy xăng trong vành đai 1. Đến năm 2028, phạm vi cấm mở rộng ra vành đai 2 và từ năm 2030 là vành đai 3, đồng thời hạn chế cả với ôtô chạy xăng dầu.
Hiện Hà Nội có khoảng 6,9 triệu xe máy, trong đó riêng vành đai 1 có khoảng 450.000. Phó chủ tịch thành phố Dương Đức Tuấn dẫn các nghiên cứu cho thấy xe máy xăng dầu chiếm tới 60% nguồn gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội, trong khi khoảng 70% phương tiện đang sử dụng là xe cũ, khó kiểm soát khí thải.
Võ Hải