Ép người khác phải ký hợp đồng lao động để làm việc trả nợ có sai không?

Con tôi có nợ chủ một cơ sở lưu trú du lịch, nghỉ ngơi (Homestay) nơi cháu từng làm việc một số tiền khá lớn. Nay cháu muốn nghỉ việc ở đó nhưng chủ homestay này lại ép cháu phải tiếp tục ký hợp đồng lao động để trả nợ. Vậy có đúng pháp luật không? Cháu còn quyền từ chối không?

Bà Y Toan, tỉnh Quảng Ngãi hỏi:

Luật gia Phạm Văn Chung ( Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ngãi) trả lời:

Theo quy định tại Điều 17 Bộ luật Lao động năm 2019 về các hành vi người sử dụng lao động không được làm khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động, gồm:

1. Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động.

2. Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.

3. Buộc người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho người sử dụng lao động.

Ngoài ra, theo điểm b khoản 4 Điều 11 Nghị định số 12/2022/NĐ-CP của Chính phủ thì hành vi ép người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ có thể bị xử phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 75 triệu đồng.

Như vậy, theo quy định nêu trên, chủ homestay không được ép người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho mình. Trường hợp người sử dụng lao động có hành vi ép người lao động thực hiện hợp đồng để trả nợ cho mình có thể bị phạt hành chính về hành vi ép buộc này.

Do đó, con bà có quyền từ chối tiếp tục làm việc để trả nợ cho chủ homestay này. Đối với việc nợ nần hai bên cần thương lượng, nếu không thỏa thuận được sẽ giải quyết theo quy định pháp luật dân sự. 

Trường hợp tiếp tục bị ép buộc phải ký hợp đồng lao động thì con bà nên báo cơ quan chức năng quản lý về lao động để nhờ can thiệp, xử lý.