Dư nợ margin vượt 380.000 tỉ đồng, loạt công ty chứng khoán dần cạn ‘room’

Dư nợ margin loạt công ty tăng kỷ lục

Thị trường chứng khoán Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng mạnh từ đầu năm, trong bối cảnh kỳ vọng nâng hạng được đẩy cao. VN-Index mở phiên ngày 24-10 ở mức 1.677 điểm, tăng 32% so với đầu năm. 

Có thời điểm chỉ số này vươn tới 1.766 điểm, tương đương mức tăng gần 40%, cao nhất trong ba năm qua.

Cùng với đà tăng của thị trường, nhu cầu vay ký quỹ của nhà đầu tư cũng tăng vọt. Tính đến cuối quý 3-2025, tổng dư nợ cho vay tại các công ty chứng khoán, bao gồm cả cho vay ký quỹ và ứng trước tiền bán, ước đạt 383.000 tỉ đồng, tương đương gần 14,5 tỉ USD.

So với cuối quý 2, quy mô cho vay tăng thêm hơn 80.000 tỉ đồng, trong đó riêng dư nợ ký quỹ (margin) chiếm phần lớn, khoảng 370.000 tỉ đồng, tăng tới 78.000 tỉ đồng chỉ trong ba tháng – mức tăng mạnh nhất kể từ giai đoạn bùng nổ 2021-2022.

Theo dữ liệu tổng hợp từ báo cáo tài chính quý 3, 10 công ty chứng khoán có dư nợ cho vay ký quỹ cao nhất hiện chiếm hơn 70% tổng dư nợ toàn thị trường. 

Tổng giá trị cho vay đạt khoảng 219.932 tỉ đồng, tăng 49% so với cuối năm 2024. Dẫn đầu là TCBS với khoảng 40.874 tỉ đồng, kế đến là SSI 38.781 tỉ đồng, VPBankS 26.663 tỉ đồng, VPS 22.036 tỉ đồng và HSC 20.215 tỉ đồng.

So với giới hạn cho vay ký quỹ được phép tối đa bằng hai lần vốn chủ sở hữu, một số công ty đã sử dụng gần hết phần “room” của mình. 

HSC hiện đã chạm mức 95% trần margin, tương đương 20.215 tỉ đồng trên giới hạn 21.249 tỉ đồng, gần như căng hết dư địa cho vay.

VPS và VPBankS cũng lần lượt đạt khoảng 79% và 66%, cho thấy nhu cầu sử dụng đòn bẩy tài chính của nhà đầu tư tăng rất mạnh trong quý vừa qua. 

Đáng chú ý MBS là trường hợp hiếm hoi có tỉ lệ cho vay margin vượt trần, khi dư nợ margin quý 3 đạt 14.511 tỉ đồng, trong khi trần cho vay chỉ gần 14.000 tỉ đồng, tức vượt khoảng 513 tỉ đồng.

Bên cạnh đó Mirae Asset và KIS cũng trong tình trạng “căng dây”, với tỉ lệ sử dụng trần lần lượt 90,8% và 93,3%. Nhóm này cùng với HSC đang ở vùng giới hạn rất hẹp, gần chạm trần margin.

Ngược lại các công ty lớn như SSI, TCBS, Vietcap và VNDIRECT vẫn còn dư địa khá rộng, khi tỉ lệ sử dụng trần chỉ dao động từ 35% đến 64%. 

Tuy nhiên tốc độ tăng trưởng margin quý 3 tại nhiều công ty lại ở mức cao. VPBankS tăng hơn 82%, VPS tăng 80%, còn SSI và TCBS cũng tăng gần 60% so với cuối năm 2024.

Đua tăng vốn để nới “room” margin

Để đón đầu cơ hội tăng trưởng trong bối cảnh thị trường được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường mới nổi, năng lực tài chính sẽ là yếu tố then chốt giúp các công ty chứng khoán bắt kịp làn sóng phát triển mới. Do đó một cuộc “chạy đua” tăng vốn đang diễn ra mạnh mẽ và nhanh chóng trên toàn ngành.

Đầu tháng 9 SSI công bố kế hoạch phát hành 415,5 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, nâng vốn điều lệ từ 20.779 tỉ đồng lên gần 25.000 tỉ đồng, tiếp tục giữ vị thế dẫn đầu ngành. Với giá bán 15.000 đồng một cổ phiếu, công ty dự kiến thu về khoảng 6.200 tỉ đồng, dùng để bổ sung vốn cho vay ký quỹ, đầu tư trái phiếu và chứng chỉ tiền gửi.

Trước đó TCBS đã hoàn tất đợt IPO bán ra 231,1 triệu cổ phiếu, với giá 46.800 đồng mỗi đơn vị, nâng vốn điều lệ lên 23.133 tỉ đồng. Thương vụ giúp công ty thu về khoảng 10.817 tỉ đồng, trong đó 70% nguồn vốn sẽ dành cho hoạt động tự doanh (đầu tư cổ phiếu, trái phiếu) và 30% được phân bổ cho vay ký quỹ.

Tương tự VPBankS cũng chuẩn bị chào bán 375 triệu cổ phiếu, tương đương 25% vốn điều lệ, với giá tối thiểu 12.130 đồng một cổ phiếu. Sau phát hành, vốn của công ty dự kiến tăng từ 15.000 tỉ đồng lên 18.750 tỉ đồng.

Không chỉ các tên tuổi lớn, nhiều công ty khác như VPS, HSC, Kafi, TPS, MBS hay TVS cũng đang rục rịch kế hoạch phát hành thêm hàng trăm triệu cổ phiếu để tăng quy mô vốn, củng cố năng lực tài chính trước giai đoạn thị trường bước vào chu kỳ tăng trưởng mới.