
Một kho sầu riêng ở Đắk Lắk – Ảnh: TRUNG TÂN
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online tối 25-10, đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết hôm qua Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung đã họp khẩn với các đơn vị để xử lý kiến nghị của Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk về việc sầu riêng xuất khẩu bị ùn ứ do nhiều phòng thử nghiệm chất vàng O và Cadimi tạm ngừng hoạt động để bảo trì, nâng cấp hệ thống.
Theo vị này, tính đến nay, Việt Nam có 24 phòng kiểm nghiệm chất vàng O và Cadimi trong sầu riêng xuất khẩu được Tổng cục Hải quan Trung Quốc công nhận. Tổng năng lực xét nghiệm lên đến 3.200 mẫu/ngày.
Tuy nhiên, một số phòng thử nghiệm cho biết thời gian qua Đắk Lắk vào vụ thu hoạch sầu riêng nên các máy xét nghiệm đã chạy hết công suất, một số máy bị hỏng nên đang đặt trang thiết bị để thay thế hoặc phải thuê máy xét nghiệm.
Còn một số phòng thử nghiệm khác thì hết thời hạn định kỳ, do đó phải xin phép đăng ký lại.
Theo đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, trước đây việc cấp đăng ký lại cho các phòng thử nghiệm do Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường phụ trách. Từ ngày 1-7, việc công nhận lại các phòng thử nghiệm được phân cấp cho các địa phương thực hiện, song các địa phương đang gặp một số khó khăn trục trặc nên chưa thể triển khai.
Trước tình hình này, Thứ trưởng Hoàng Trung đã chỉ đạo Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường rà soát lại toàn bộ tình hình hoạt động của các phòng thử nghiệm đã được công nhận, đơn vị nào còn đang thực hiện, đơn vị nào đang xin cấp lại đăng ký thì báo cáo lại bộ ngay để chỉ đạo triển khai. Nếu cần thiết, bộ sẽ cử ngay cán bộ xuống tận địa phương để hướng dẫn.
Ông Trung cũng đề nghị các phòng thử nghiệm của bộ hoạt động hết công suất, kể cả các phòng thử nghiệm của Bộ Y tế, phòng thử nghiệm tư nhân.
Cùng với đó, ông Trung yêu cầu Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật liên hệ với Tổng cục Hải quan Trung Quốc để trao đổi và đề nghị đẩy nhanh tiến độ phê duyệt đối với các phòng thử nghiệm xin cấp mới để đáp ứng nhu cầu xét nghiệm chất vàng O và Cadimi trong sầu riêng xuất khẩu.
Đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cũng khẳng định nhiều phòng thử nghiệm chất vàng O và Cadimi vẫn đang hoạt động chứ không có chuyện ngừng hoàn toàn, tuy nhiên năng lực xét nghiệm các phòng thử nghiệm không thể đạt 100% công suất.
“Đối với các cửa khẩu, các chi cục kiểm dịch thực vật cho biết hiện các lô sầu riêng vẫn xuất khẩu bình thường, không có hiện tượng ùn ứ tại cửa khẩu” – vị này nói thêm.
Từ đầu năm 2025 đến nay, sầu riêng Việt Nam muốn xuất khẩu sang Trung Quốc phải có giấy xét nghiệm chất vàng O và Cadimi.
Điều này khiến những tháng đầu năm nay, xuất khẩu sầu riêng giảm sâu so với cùng kỳ năm trước. Từ tháng 6 trở lại đây, xuất khẩu sầu riêng khởi sắc trở lại.
Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết 8 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu sầu riêng đạt 1,79 tỉ USD, vẫn còn giảm 16% so với cùng kỳ năm trước do ảnh hưởng các tháng đầu năm.
Thị trường Trung Quốc vẫn chiếm thị phần áp đảo khi chi hơn 1,6 tỉ USD (chiếm 91%) để mua sầu riêng Việt Nam.