Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Phó thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong trong cuộc gặp tại cung điện Santa Cruz ở Madrid, Tây Ban Nha ngày 14-9 – Ảnh: REUTERS
Ngày 15-9, Hãng tin Reuters đăng tin độc quyền: “Đảng Dân chủ đã kêu gọi chính quyền ông Trump gây sức ép buộc Trung Quốc hạn chế ‘sản xuất dư thừa mang tính cơ cấu’ (structural overproduction), đồng nghĩa với việc cải tổ mô hình kinh tế của Bắc Kinh, trong lúc Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đang đàm phán với các quan chức Trung Quốc tại Tây Ban Nha”.
Theo nội dung bức thư mà họ gửi cho ông Bessent và các quan chức thương mại cấp cao khác vào hôm 12-9, các nghị sĩ Đảng Dân chủ tại Ủy ban đặc biệt về Trung Quốc của Hạ viện Mỹ nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung nào cũng cần bao gồm “các yêu cầu ràng buộc” đòi Bắc Kinh giảm tình trạng dư thừa công suất công nghiệp.
Thời gian qua Trung Quốc sản xuất lượng hàng hóa vượt xa nhu cầu tiêu thụ trong nước, dẫn đến lượng hàng xuất khẩu khổng lồ ra nước ngoài và cuộc chiến giá cả ngay tại thị trường nội địa.
Mặc dù các quan chức Trung Quốc nhiều lần bác bỏ cáo buộc của Mỹ về tình trạng dư thừa công suất, Bắc Kinh đã phát động chiến dịch chống giảm phát cũng như cuộc chiến giá cả trong một số ngành.
Ông Bessent và các quan chức Mỹ đã bắt đầu vòng đàm phán thứ tư với phái đoàn Trung Quốc do Phó thủ tướng Hà Lập Phong dẫn đầu tại Madrid, Tây Ban Nha vào hôm 14-9.
Cả Bộ Tài chính và Bộ Thương mại Mỹ đều chưa phản hồi khi được đề nghị bình luận về bức thư trên.
Reuters bình luận bức thư trên – cũng nhắc lại những lập luận trước đây của chính quyền ông Biden – khó có thể làm lay chuyển được chính quyền ông Trump. Tuy nhiên nó cho thấy mức độ lo ngại sâu sắc về Trung Quốc tại Washington D.C.
Bức thư nêu: “Việc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa sử dụng biện pháp sản xuất dư thừa để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đã gây ra những tổn thất không thể phủ nhận đối với ngành công nghiệp, việc làm của Mỹ và sự ổn định của thị trường quốc tế”.
Các thành viên Đảng Dân chủ nhấn mạnh tình trạng dư thừa công suất phải được đưa vào đàm phán, viện dẫn các ngành như thép và tấm pin năng lượng mặt trời của Trung Quốc là ví dụ.
Sau các cuộc đàm phán tại Geneva và London, hồi cuối tháng 7, hai bên đã nhất trí tại Stockholm về việc gia hạn thỏa thuận tạm dừng áp thuế quan thêm 90 ngày. Tổng thống Donald Trump đã phê duyệt việc gia hạn đến ngày 10-11.