Sau khi đạt thỏa thuận tại Thụy Sĩ hồi đầu tháng, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nhận định các cuộc nói chuyện với Trung Quốc đang chững lại.
“Tôi tin rằng chúng tôi sẽ có thêm nhiều cuộc thảo luận với họ trong vài tuần tới. Lãnh đạo hai bên cũng có thể điện đàm vào thời điểm nào đó”, ông Bessent cho biết trong cuộc phỏng vấn với Fox News ngày 29/5, sau khi nhận định quá trình đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang “có phần đình trệ”.
Căng thẳng hai nước liên tục gia tăng sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức hồi tháng 1. Tuy nhiên, sau vòng đàm phán cấp cao đầu tiên tại Geneva (Thụy Sĩ) đầu tháng 5, trong 90 ngày, thuế nhập khẩu Mỹ áp lên hàng Trung Quốc sẽ giảm từ 145% xuống 30%. Tương tự, hàng Mỹ vào Trung Quốc được giảm thuế từ 125% về 10%. Các rào cản phi thuế quan cũng sẽ được gỡ bỏ.
Cuối tuần trước, quan chức ngoại giao hai bên cũng đã có một cuộc điện đàm. Tuy nhiên, Mỹ vẫn tiếp tục hạn chế xuất khẩu hàng công nghệ sang Trung Quốc. Ngược lại, Bắc Kinh cũng chưa nới lỏng đáng kể các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm như Washington kỳ vọng.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent tại Kiev, Ukraine ngày 12/2. Ảnh: AFP
“Với quy mô và mức độ phức tạp của cuộc đàm phán, tôi cho rằng việc này đòi hỏi lãnh đạo hai nước cùng trao đổi. Họ có mối quan hệ rất tốt. Tôi tin rằng Trung Quốc sẽ quay lại bàn đàm phán khi Tổng thống Trump thể hiện rõ quan điểm của mình”, Bessent nói.
Lần gần nhất Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói chuyện là vào tháng 1, ngay trước khi ông Trump nhậm chức nhiệm kỳ hai. Dù ông Trump gần đây cho biết sẵn sàng điện đàm với ông Tập, các nhà phân tích cho rằng Bắc Kinh chỉ đồng ý nếu biết chắc Mỹ không tạo bất ngờ trong cuộc gọi.
Trong cuộc họp báo thường kỳ ngày 29/5, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc He Yongqian cho biết Bắc Kinh vẫn duy trì liên lạc với Washington kể từ sau thỏa thuận tại Thụy Sĩ. Tuy nhiên, về vấn đề kiểm soát xuất khẩu chip, bà nói: “Trung Quốc một lần nữa kêu gọi Mỹ lập tức sửa chữa các sai lầm và cùng nhau bảo vệ những gì đã thống nhất ở Geneva”.
Về vấn đề kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, bà cho biết hạn chế với hàng hóa lưỡng dụng (dùng cho cả quân sự và dân sự) là thông lệ quốc tế, cũng như phản ánh lập trường của Trung Quốc về “bảo vệ hòa bình thế giới và ổn định khu vực”.
Hà Thu (theo CNBC, Reuters)