Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu với giới truyền thông trên chuyên cơ Không lực Một vào ngày 24-10, trên đường đến Malaysia để tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN – Ảnh: AFP
Theo Hãng tin Reuters ngày 25-10, một quan chức Mỹ và một nguồn thạo tin khác cho biết chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ dùng các biện pháp trừng phạt bổ sung nói trên nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin tiếp tục trì hoãn việc chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine.
Một số biện pháp trừng phạt bổ sung Mỹ đã chuẩn bị nhắm vào lĩnh vực ngân hàng của Nga và cơ sở hạ tầng vốn được dùng để đưa dầu mỏ ra thị trường.
Giới chức Mỹ cũng đã nói với các đối tác châu Âu họ ủng hộ việc Liên minh châu Âu (EU) sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để mua vũ khí của Mỹ cho Kiev. Mỹ đã bắt đầu những cuộc thảo luận nội bộ ban đầu về khả năng tận dụng các tài sản Nga đang bị giữ ở Mỹ để hỗ trợ Ukraine.
Dù chưa rõ Washington có thực sự thực hiện các biện pháp trên trong ngắn hạn hay không, nhưng điều đó cho thấy chính quyền ông Trump đã có sẵn một bộ công cụ được chuẩn bị kỹ lưỡng để tiếp tục gây áp lực sau khi ông áp lệnh trừng phạt lên Nga trong tuần này.
Hôm 22-10, lần đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump, Mỹ đã áp lệnh trừng phạt lớn với Nga liên quan cuộc chiến ở Ukraine, nhắm vào hai tập đoàn dầu mỏ lớn của Nga là Lukoil và Rosneft cùng 34 công ty con của họ.
Các đồng minh châu Âu hy vọng ông Trump tiếp tục tăng sức ép lên Nga, đồng thời đang cân nhắc các động thái của riêng mình.
Chia sẻ với Reuters, một quan chức cấp cao Mỹ cho biết muốn thấy các đồng minh châu Âu thực hiện bước đi lớn tiếp theo đối với Nga, có thể là áp các biện pháp trừng phạt hoặc thuế quan bổ sung.
Các biện pháp trừng phạt nhắm vào Lukoil và Rosneft đã khiến giá dầu tăng và buộc các khách hàng lớn của dầu thô Nga như Trung Quốc và Ấn Độ phải tìm nguồn cung thay thế.
Tuần trước, các quan chức Ukraine đã đề xuất với Mỹ những biện pháp trừng phạt mới. Trong số các ý tưởng được đưa ra là việc cắt đứt mọi ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán bằng đồng USD với các đối tác của Mỹ. Tuy nhiên, chưa rõ Mỹ sẽ xem xét các đề xuất này nghiêm túc đến mức nào.
Thượng viện Mỹ cũng đang hành động, khi một số nghị sĩ thúc đẩy việc thông qua dự luật trừng phạt vốn bị đình trệ lâu nay.
Ông Trump tự coi mình là “người kiến tạo hòa bình toàn cầu”, nhưng ông thừa nhận rằng việc chấm dứt cuộc chiến kéo dài hơn ba năm qua giữa Nga – Ukraine khó hơn ông tưởng.
Hôm 24-10, ông Kirill Dmitriev, đặc phái viên của Tổng thống Putin về đầu tư và hợp tác kinh tế, cho biết ông tin rằng Nga, Mỹ và Ukraine đang tiến gần đến một giải pháp ngoại giao nhằm chấm dứt cuộc chiến.
Nga nói gì?
Hôm 23-10, Nga nói các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với ngành dầu mỏ Nga có nguy cơ gây tổn hại đến các nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine, đồng thời khẳng định Nga đã phát triển “khả năng miễn dịch mạnh mẽ” trước các biện pháp trừng phạt của phương Tây.
“Chúng tôi coi bước đi này là hoàn toàn phản tác dụng, kể cả trong việc gửi đi thông điệp về sự cần thiết đạt được các giải pháp đàm phán có ý nghĩa cho cuộc chiến ở Ukraine” – người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nhấn mạnh.