Quốc hội cho phép Chính phủ ban hành văn bản điều chỉnh một số quy định trong luật, nghị quyết của Quốc hội để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc pháp lý.
Chiều 24/6, Quốc hội thông qua Nghị quyết về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật. Theo đó, trong thời gian luật, nghị quyết chưa được sửa đổi, bổ sung, Chính phủ được ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật để điều chỉnh một số quy định tại luật, nghị quyết do Chính phủ trình, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Trường hợp điều chỉnh liên quan đến luật, nghị quyết do cơ quan khác trình, hoặc nội dung chưa có luật điều chỉnh, ảnh hưởng lớn đến kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, Chính phủ phải xin ý kiến cơ quan trình và cơ quan có thẩm quyền của Đảng trước khi ban hành.
Nghị quyết của Chính phủ phải nêu rõ thời điểm hết hiệu lực, chậm nhất là ngày 1/3/2027; đồng thời liệt kê cụ thể các văn bản, điều khoản được đề xuất sửa đổi để bảo đảm thống nhất, đồng bộ. Quốc hội giao Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương thường xuyên rà soát văn bản quy phạm pháp luật để phát hiện và xử lý vướng mắc theo thẩm quyền, theo đúng lộ trình và thứ tự ưu tiên.
Việc xây dựng nghị quyết phải có hồ sơ gửi Bộ Tư pháp để thành lập Hội đồng thẩm định độc lập, đồng thời công khai trên Cổng thông tin của cơ quan chủ trì và Cổng Pháp luật quốc gia.
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan và các đại biểu bấm nút thông qua Nghị quyết. Ảnh: Hoàng Phong
Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết Nghị quyết nhằm kịp thời tháo gỡ các “điểm nghẽn” pháp lý nhưng không điều chỉnh các vấn đề thuộc thẩm quyền quy định của luật như quyền con người, quyền công dân, tội phạm, hình phạt, tố tụng tư pháp, hay nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước.
Luật quy định rõ thành phần Hội đồng thẩm định độc lập gồm đại diện các bộ, cơ quan ngang bộ chịu trách nhiệm trong lĩnh vực liên quan; đại diện Bộ Ngoại giao (về tính tương thích điều ước quốc tế); Bộ Quốc phòng, Bộ Công an (về quốc phòng, an ninh); Bộ Tài chính (về tài chính); Bộ Nội vụ (về phân quyền, nhân lực); Bộ Khoa học và Công nghệ (về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo); Bộ Tư pháp (về tính hợp hiến, hợp pháp).
Đại diện các cơ quan của Quốc hội góp ý theo lĩnh vực phụ trách; đại diện Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam góp ý các nội dung liên quan đến giám sát, phản biện xã hội.
Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết việc trao quyền cho Chính phủ tạm thời ban hành quy định khác với luật, nghị quyết đã ban hành là bước cụ thể hóa Nghị quyết 66 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng pháp luật.
Theo ông, cơ chế này nhằm khơi thông những điểm nghẽn, tránh ách tắc trong chỉ đạo, điều hành, đặc biệt trong bối cảnh sắp xếp lại tổ chức bộ máy sau sáp nhập bộ, ngành và tỉnh. Sau quá trình rà soát, Chính phủ phát hiện hơn 7.000 văn bản cần điều chỉnh khi sáp nhập, đổi tên các bộ.
Riêng việc chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, các cơ quan chức năng đã xác định có hơn 19.000 văn bản bị tác động, trong đó có hơn 200 luật, nghị quyết và pháp lệnh của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội cần sửa đổi. “Tổng cộng có thể lên đến hơn 20.000 văn bản, trong khi Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội không thể họp liên tục để xử lý hết các vấn đề phát sinh”, ông Định nói.
Vì vậy, Quốc hội thống nhất trao quyền cho Chính phủ được ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật để điều chỉnh một số quy định tại luật, nghị quyết của Quốc hội, nhằm kịp thời xử lý vướng mắc, chồng chéo trong hệ thống pháp luật – nhất là những vấn đề nảy sinh sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy.
Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 24/6/2024 đến hết ngày 28/2/2027.
Sơn Hà