Campuchia và Thái Lan nhẹ nhõm khi được giảm thuế đáng kể, trong khi Australia, New Zealand muốn tiếp tục đàm phán để thuế thấp hơn nữa.
Ngày 31/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh điều chỉnh thuế đối ứng với hàng chục đối tác thương mại, dao động 10-41%. Thuế mới hầu hết bằng hoặc thấp hơn mức công bố ngày 2/4.
Sau thông báo của Nhà Trắng, Phó thủ tướng Campuchia Sun Chanthol lên tiếng cảm ơn ông Trump. Thuế nhập khẩu của nước này ban đầu được thiết lập ở mức 49%, nhưng hiện còn 19%. Ông cho rằng việc giảm thuế đã giúp bảo vệ ngành dệt may và giày dép, vốn rất quan trọng với kinh tế nước này. “Việc này sẽ có tác động khổng lồ”, ông nói.
Campuchia có thặng dư thương mại lớn với Mỹ. Số liệu chính thức cho thấy hàng xuất khẩu sang Washington chiếm hơn một phần ba tổng xuất khẩu của nước này năm 2025. Theo thỏa thuận, hãng hàng không Air Campuchia đồng ý mua 10 chiếc Boeing 737 MAX 8, cùng 10 chiếc loại khác.
Phó thủ tướng Campuchia Sun Chanthol. Ảnh: Reuters
Thái Lan cũng hoan nghênh mức thuế mới của Mỹ. Bộ trưởng Tài chính Pichai Chunhavajira viết trên X: “Thuế nhập khẩu 19% phản ánh tình hữu nghị bền chặt và quan hệ đối tác thân thiết giữa hai nước”. Mức này thấp hơn hẳn 36% Mỹ công bố hồi tháng 4.
Năm ngoái, Mỹ là thị trường mua hàng nhiều nhất của Thái Lan, đóng góp hơn 18% tổng kim ngạch xuất khẩu của nước này. Ông Chunhavajira cho rằng việc thuế được giảm sẽ giúp củng cố khả năng cạnh tranh của Thái Lan trên toàn cầu, tăng niềm tin nhà đầu tư và tạo cơ hội phát triển kinh tế.
Trong khi đó, với mức 10%, Australia thuộc nhóm nước bị áp thuế thấp nhất khi bán hàng sang Mỹ. Đây cũng là một trong số ít quốc gia Mỹ đạt thặng dư thương mại.
“Chúng ta đang có vị thế tốt nhất trong cơ chế thuế nhập khẩu, nhưng chúng tôi vẫn tiếp tục kêu gọi gỡ bỏ toàn bộ thuế này trong thỏa thuận thương mại tự do”, người phát ngôn của Bộ trưởng Thương mại Australia Don Farrell khẳng định.
Tuần trước, Australia đã nới lỏng lệnh hạn chế nhập khẩu bò Mỹ. Dù vậy, Thủ tướng Anthony Albanese cho rằng đây là động thái đã được cân nhắc từ lâu và không liên quan đến đàm phán.
Trong khi đó, nước láng giềng của họ, New Zealand, bị nâng thuế từ 10% lên 15%. “Bước đầu tiên sẽ là đàm phán trực tiếp với Mỹ. Chúng tôi đã nhiều cuộc trao đổi rất tích cực”, Bộ trưởng Thương mại New Zealand Todd McClay cho biết trên Radio New Zealand ngày 31/7.
Lãnh đạo Đài Loan (Trung Quốc) Lại Thanh Đức thì khẳng định mức thuế 20% mà Mỹ áp dụng với hàng hóa của họ chỉ là “tạm thời”. Giới chức Đài Loan sẽ hoàn thiện nốt giai đoạn cuối của việc đàm phán để có mức thuế hợp lý hơn. Trong thông báo trên trang cá nhân, ông Lai cho biết khi thỏa thuận hoàn tất, thuế có thể được giảm thêm.
Hôm 31/7, ông Trump cũng ký sắc lệnh riêng về việc nâng thuế với hàng hóa Canada từ 25% lên 35%, áp dụng với các sản phẩm không nằm trong Hiệp định Thương mại Mỹ-Mexico-Canada (USMCA). Lý do Nhà Trắng đưa ra là Canada không ngăn chặn được hoạt động buôn lậu fentanyl vào Mỹ, đồng thời có các động thái “trả đũa và không hợp tác”. Trước đó, ông Trump cũng phàn nàn “rất khó đàm phán” với Canada sau khi nước này ủng hộ Palestine.
Văn phòng Thủ tướng Mark Carney chưa đưa ra bình luận về động thái của Washington. Hồi tháng 6, ông Carney từng cho biết nếu hai nước không đạt thỏa thuận trước ngày 1/8, Canada có thể áp thêm thuế trả đũa với nhôm, thép Mỹ.
Trên mạng xã hội, Thủ hiến tỉnh Ontario Doug Ford ngay lập tức kêu gọi chính phủ “đáp trả thuế nhôm thép 50% của Mỹ”, sau khi ông Trump công bố thuế đối ứng mới. Hồi tháng 3, ông từng dọa dừng bán điện sang Mỹ để trả đũa thuế nhập khẩu của nước này.
“Canada là khách hàng số một của Mỹ. Chính phủ cần tận dụng tối đa đòn bẩy của mình và giữ vững lập trường trước các mức thuế mà Tổng thống Trump áp đặt”, Ford viết.
Hà Thu (theo Reuters, CNBC)