Bỏ cấp huyện, văn bản quy phạm pháp luật do cấp huyện đã ban hành xử lý sao?

Sáng 26-4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Bỏ thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện

Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, việc sửa đổi, bổ sung một số quy định của dự luật liên quan thẩm quyền, các quy định liên quan đến việc xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương.

Việc này nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời chủ trương, định hướng chỉ đạo của Đảng, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, định hướng sửa đổi Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương về tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã).

Đáng chú ý, dự thảo luật bỏ thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện.

Thay thế bằng thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp xã.

Cụ thể, dự luật đề xuất HĐND cấp xã ban hành nghị quyết để quy định những vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội giao; phân cấp và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp.

UBND cấp xã ban hành quyết định để quy định những vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội giao; phân cấp và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp.

Trước đó, từ ngày 1-4, khi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 chính thức có hiệu lực thi hành đã quy định cấp xã không còn thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Dự thảo quy định văn bản quy phạm pháp luật của HĐND cấp xã, UBND cấp xã không được quy định hiệu lực trở về trước.

Dự luật sửa đổi quy định HĐND cấp tỉnh ban hành nghị quyết để quy định về chính sách, biện pháp nhằm phát triển kinh tế – xã hội, ngân sách, quốc phòng, an ninh ở địa phương…

Ngoài ra về việc bổ sung nội dung phân cấp, sẽ nghiên cứu để quy định phù hợp với Luật Tổ chức chính quyền địa phương được sửa đổi trong kỳ họp thứ 9 tới.

Văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện ban hành trước đó xử lý sao?

Dự thảo quy định xử lý văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện. 

Theo đó, HĐND, UBND cấp xã khi ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì trong văn bản đó phải quy định rõ thời điểm kết thúc việc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện trong phạm vi đơn vị hành chính của mình.

Nghị quyết của HĐND, quyết định của UBND cấp huyện tiếp tục có hiệu lực trong phạm vi đơn vị hành chính cấp huyện tại thời điểm ban hành văn bản cho đến khi HĐND cấp tỉnh ban hành nghị quyết hành chính, UBND cấp tỉnh ban hành quyết định hành chính để bãi bỏ.

Dự thảo quy định xử lý văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp xã trong trường hợp thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính.

Theo đó, HĐND cấp xã mới ban hành nghị quyết hành chính để quyết định áp dụng nghị quyết của HĐND cấp xã trước khi được sắp xếp hoặc ban hành văn bản quy phạm pháp luật mới thì phải bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của HĐND cấp xã trước khi được sắp xếp.

UBND cấp xã mới ban hành quyết định hành chính để quyết định áp dụng quyết định của UBND cấp xã trước khi được sắp xếp hoặc ban hành văn bản quy phạm pháp luật mới thì phải bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của UBND cấp xã trước khi được sắp xếp…

Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nêu dự luật đề xuất bổ sung thẩm quyền HĐND cấp tỉnh, cấp xã ban hành nghị quyết để quy định “phân cấp”, UBND cấp xã ban hành quyết định để “phân cấp”.

Về nội dung này, cơ quan thẩm tra nhận thấy quy định này là chưa thống nhất với quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, theo đó việc phân cấp chỉ đặt ra đối với hoạt động của hệ thống cơ quan hành chính nhà nước.

Do đó, đề nghị lược bỏ quy định trên để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật…

Về xử lý văn bản đã ban hành của HĐND, UBND cấp huyện, để bảo đảm không có khoảng trống pháp luật, phù hợp với thẩm quyền của chính quyền cấp tỉnh, cấp xã, cơ quan thẩm tra đề nghị chỉnh lý theo hướng:

Văn bản của HĐND, UBND cấp huyện tiếp tục có hiệu lực trong phạm vi địa giới của đơn vị hành chính cấp huyện đó trước khi sắp xếp cho đến khi cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản để bãi bỏ hoặc quyết định kết thúc việc áp dụng.

HĐND, UBND cấp xã khi ban hành văn bản quy phạm pháp luật mới thì trong đó phải quy định rõ thời điểm kết thúc việc áp dụng văn bản của HĐND, UBND cấp huyện trước khi sắp xếp.

HĐND, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm ban hành văn bản bãi bỏ khi tất cả HĐND, UBND cấp xã có liên quan đã kết thúc việc áp dụng văn bản của cấp huyện trước khi sắp xếp hoặc ấn định thời hạn mà HĐND, UBND cấp xã phải ban hành văn bản mới thay thế.

Đồng thời quy định hết thời hạn này toàn bộ văn bản của HĐND, UBND cấp huyện trước khi sắp xếp đương nhiên hết hiệu lực.