TP HCMTòa ghi nhận ông Lê Đức Thọ tự nguyện khắc phục thêm 15 tỷ đồng vào hậu quả chung của vụ án nên chấp nhận kháng cáo, giảm 7 năm tù ở hai tội danh.
Ngày 12/5, TAND Cấp cao tại TP HCM chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của cựu bí thư Bến Tre Lê Đức Thọ, tuyên giảm từ 15 năm xuống 14 năm về tội Nhận hối lộ; giảm từ 13 xuống 7 năm về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. Tổng hợp hình phạt, bị cáo phải chấp hành hình phạt chung là 21 năm tù (sơ thẩm 28 năm).
Tòa cũng chấp nhận một phần kháng cáo của Mai Thị Hồng Hạnh, Chủ tịch HĐTV Công ty Xuyên Việt Oil, tuyên giảm từ 19 năm xuống 17 tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; giữ nguyên mức án 11 năm tù về tội Đưa hối lộ. Tổng hợp, bị cáo Hạnh phải chấp hành hình phạt chung là 28 năm tù (sơ thẩm 30 năm).
Cựu bí thư Bến Tre Lê Đức Thọ trong lần ra tòa hồi tháng 11/2024. Ảnh: Quỳnh Trần
Có vai trò đồng phạm với Hạnh, Nguyễn Thị Như Phương, nguyên phó giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil được giảm từ 6 xuống 5 năm tù.
Bị cáo Trần Duy Đông, cựu vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước Bộ Công Thương; Hoàng Anh Tuấn, cựu vụ phó, được giảm từ 7 xuống 5 năm tù về tội Nhận hối lộ. Cựu cục trưởng Thuế TP HCM Lê Duy Minh được giảm từ 6 năm xuống 4 năm 6 tháng tù.
Riêng bị cáo Nguyễn Lộc An, cựu vụ phó Vụ Thị trường trong nước, bị tuyên y án 4 năm tù về tội Nhận hối lộ.
Vì sao cựu bí thư Bến Tre được giảm sâu mức án?
Theo HĐXX, trong vụ án này bị cáo Hạnh giữ vai trò chính, chỉ đạo nhân viên không thực hiện việc trích lập, quản lý nộp quỹ bình ổn giá xăng dầu (BOG), lập 81 báo cáo không đúng về tình hình sử dụng quỹ, chiếm đoạt 219 tỷ đồng. Cạnh đó, Công ty Xuyên Việt Oil khi thực hiện thu hộ cho Nhà nước tiền thuế bảo vệ môi trường 1.244 tỷ đồng nhưng Hạnh không chuyển vào ngân sách nhà nước mà sử dụng vào mục đích cá nhân.
Hành vi phạm tội của các bị cáo đã gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, thất thoát tài sản nhà nước (quỹ BOG, thuế bảo vệ môi trường), ảnh hưởng đến an ninh năng lượng. Ngoài ra, bị cáo Hạnh còn thực hiện hành vi đưa hối lộ cho nhiều cán bộ ở Bộ Công Thương, Cục thuế, Bí thư Bến Tre dẫn đến nhiều cán bộ bị xử lý…
Đối với bị cáo Thọ cùng một số cựu cán bộ Bộ Công thương, Cục Thuế là những người có chức vụ quyền hạn được giao nhiệm vụ quản lý nhà nước, quản lý tài chính, cấp phép hoạt động kinh doanh… nhưng đã lợi dụng chức vụ được giao để trục lợi gây ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Nhà nước.
Mức án cấp sơ thẩm áp dụng là tương xứng với tính chất mức độ phạm tội và hậu qủa gây ra. Tuy nhiên, tại phiên phúc thẩm, tòa ghi nhận các bị cáo có nỗ lực trong việc khắc phục hậu quả của vụ án nên chấp nhận kháng cáo giảm nhẹ một phần hình phạt để thể hiện tính nhân văn, sự khoan hồng của Nhà nước.
Bị cáo Hạnh đã dùng toàn bộ tài sản kê biên để khắc phục hậu quả vụ án. Còn bị cáo Thọ, tại phiên phúc thẩm đã đồng ý dùng 3 sổ tiết kiệm trị giá hơn 14 tỷ đồng trong số 133 sổ tiết kiệm bị tạm giữ để khắc phục hậu quả chung của vụ án. Tuy nhiên, trước khi tòa đưa ra phán quyết, gia đình bị cáo Thọ đã xuất trình biên lai nộp 15 tỷ đồng bằng tiền mặt để khắc phục hậu quả. Tương tự, các bị cáo khác cũng tích cực khắc phục một phần hậu quả.
Riêng bị cáo Nguyễn Lộc An, tòa đánh giá mức án 4 năm tù cấp sơ thẩm là thỏa đáng. Trong vụ án này, bị cáo An có vai trò tích cực trong việc đề xuất cấp phép cho Xuyên Việt Oil được cấp phép khi công ty không đủ điều kiện dẫn đến các hành vi sai phạm khác. Ngoài vụ án này, bị cáo An còn đang bị truy tố trong vụ án khác cũng về hành vi Nhận hối lộ. Do đó, dù bị cáo có khắc phục thêm hơn 100 triệu đồng nhưng không đủ để giảm nhẹ hình phạt.
Bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh trong lần ra tòa sơ thẩm hồi tháng 11/2024. Ảnh: Quỳnh Trần
Bản án xác định, khi Công ty Xuyên Việt Oil vay vốn tại Vietinbank và xin cấp giới hạn tín dụng, kéo dài thời gian duy trì giới hạn tín dụng, từ năm 2019 đến tháng 1/2020, ông Lê Đức Thọ đã hai lần nhận hối lộ, tổng 600.000 USD (tương đương 13,8 tỷ đồng) của bà Hạnh.
Ngoài ra, từ năm 2021, bị cáo còn lợi dụng chức vụ, quyền hạn là Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre để tác động, cho Công ty Xuyên Việt Oil được vay vốn thuận lợi, với hạn mức tín dụng 400 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi và tỷ lệ tín chấp khoản vay là 40%. Để “cảm ơn”, Hạnh đã tặng cho ông Thọ nhiều tài sản có giá trị, tổng cộng hơn 33 tỷ đồng. Quá trình điều tra, xét xử sơ thẩm, ông và gia đình đã nộp lại toàn bộ tiền hưởng lợi.
Đối với bị cáo Hạnh, bản án xác định, Xuyên Việt Oil không đủ điều kiện được cấp giấy phép xuất nhập khẩu xăng dầu nên từ năm 2016 đến 2022 bị cáo đã tìm cách gặp gỡ các quan chức phụ trách chuyên môn của Bộ Công Thương đặt vấn đề nhờ giúp đỡ. Hạnh đã đưa hối lộ 22 lần cho 8 cá nhân với tổng số tiền hơn 31 tỷ đồng.
Quá trình điều hành Xuyên Việt Oil, Hạnh đã chỉ đạo cấp phó là Nguyễn Thị Như Phương và nhân viên không thực hiện việc trích lập, quản lý nộp quỹ bình ổn giá xăng dầu gây thất thoát 219 tỷ đồng, không nộp 1.244 tỷ đồng tiền thuế bảo vệ môi trường mà rút ra sử dụng vào mục đích cá nhân.
Nhiều quan chức thuộc Bộ Công Thương, Cục Thuế TP HCM bị bà chủ Xuyên Việt Oil mua chuộc hoặc tác động. Trong đó, cựu thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, Trần Duy Đông, Nguyễn Lộc An và Hoàng Anh Tuấn đã nhận hối lộ của bà chủ Xuyên Việt Oil để cấp giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu.
Cụ thể, ông Hải nhận 50.000 USD (khoảng 1,11 tỷ đồng); Đông nhận 250.000 USD (tương đương hơn 5,6 tỷ đồng); An nhận 400 triệu và đồng hồ Patek Philippe; Tuấn nhận 265.000 USD (tương đương gần 6 tỷ đồng).
Hải Duyên