Chính sách phí mới của Shopee so với mặt bằng chung ở mức thấp và sàn đặt mục tiêu đầu tư chiều sâu, nâng cao chất lượng vận hành, cải thiện trải nghiệm người dùng.
Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam vừa công bố Báo cáo Chỉ số Thương mại Điện tử EBI 2025, trong đó chỉ ra xu hướng mới đó là các sàn thương mại điện tử đang chuyển từ mô hình tăng trưởng về quy mô sang phát triển chiều sâu. Vừa qua, các nền tảng lớn như Shopee, TikTok Shop công bố một loạt điều chỉnh về chính sách phí. Ông Trần Tuấn Anh, Giám đốc điều hành Shopee Việt Nam đã có những chia sẻ về những chiến lược của công ty trong bối cảnh mới.
– Tại sao Shopee đưa ra chính sách phí mới, thưa ông?
– Các báo cáo từ nhiều tổ chức khác nhau đều chung nhận định thị trường thương mại điện tử Việt Nam còn nhiều tiềm năng phát triển. Sau nhiều năm tăng trưởng theo chiều ngang để mở rộng quy mô và thị phần, thị trường cần các nền tảng đẩy mạnh đầu tư chiều sâu, phát triển bền vững hơn, bao gồm nâng cao chất lượng vận hành, cải thiện trải nghiệm người dùng để thu hút nhiều thêm người tiêu dùng và tối ưu hiệu quả hoạt động cho cả người bán lẫn người mua.
Về thị trường bán, hiện tỷ lệ thương mại điện tử trong tổng bán lẻ tại Việt Nam vẫn thấp hơn mức trung bình toàn cầu, có nghĩa dư địa bứt phá dành cho nhà bán còn rất lớn. Theo dự báo của Google, Temasek và Bain & Company về quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam có thể tăng lên từ 90 tỷ USD đến 200 tỷ USD vào năm 2030. Để đạt đến ngưỡng này, thị trường đặt ra những bài toán về đầu tư bài bản và định hướng dài hạn, thay vì chỉ chạy theo tăng trưởng ngắn hạn. Trong đó, việc nâng cấp toàn diện hạ tầng từ công nghệ, logistics, đến các chính sách minh bạch và tái cấu trúc phí là sự cần thiết.
Ông Trần Tuấn Anh, Giám đốc điều hành Shopee Việt Nam. Ảnh: Shopee
Shopee đã và đang đầu tư nhiều nguồn lực để thúc đẩy hệ sinh thái bán hàng trên nền tảng theo hướng bền vững hơn. Hiện chúng tôi ưu tiên vào việc nâng cấp công nghệ bao gồm cả việc tích hợp AI vào hệ thống vận hành của sàn để người bán có thể tối ưu kinh doanh. Người bán được hỗ trợ mạnh về các chương trình khuyến mãi, các chương trình quảng cáo qua KOL/KOC, các kênh bán hàng mới như livestream hoặc video và nhiều công cụ, chương trình hỗ trợ để có thể phục vụ khách hàng tốt hơn.
– Mức phí khấu trừ của Shopee hiện dao động từ 6,5% đến 15% được công ty tính toán như thế nào để áp cho các chủ gian hàng?
– Trong giai đoạn đầu phát triển ở thị trường Việt Nam, kinh doanh trên sàn là một khái niệm mới, nên Shopee nỗ lực giúp xây dựng được những nhà kinh doanh bền vững và thành công. Từ các chương trình khuyến mãi, miễn phí vận chuyển, các công cụ hỗ trợ nhà bán, các chương trình hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cho đến các chương trình huấn luyện kỹ năng kinh doanh trên sàn. Chúng tôi đầu tư để các nhà bán hàng có đơn hàng bền vững.
Mức phí hiện tại của Shopee cần được nhìn trong bối cảnh rộng hơn, trong tương quan với các thị trường thương mại điện tử phát triển trong khu vực và thế giới. Có thể dẫn ra ví dụ biểu phí của các sàn hiện nay như Amazon (13%-58%), Mercado Libre (23,5%- 53,5%), Flipkart (12,2% – 38,4%), Tmall/Taobao (7,7%-50%). Họ có các điều kiện kinh doanh, yêu cầu ràng buộc về vận hành khắt khe hơn rất nhiều đối với nhà bán và mức phí của các sàn phản ánh mô hình vận hành toàn diện của họ, nơi phí không chỉ là khấu trừ, mà là khoản đầu tư cho chuỗi dịch vụ từ logistics, chăm sóc khách hàng đến quảng cáo, công cụ AI.
Khi đưa ra các chính sách phí, Shopee luôn có sự cân nhắc kỹ lưỡng và lắng nghe sự phản hồi của thị trường về những tác động nếu có. Mục tiêu của chúng tôi là tiếp tục đầu tư cho sự phát triển thương mại điện tử tại Việt Nam, qua các công nghệ, công cụ, hệ thống logistics, chính sách và chương trình hỗ trợ, khuyến mãi, để giúp cho người tiêu dùng được những sản phẩm và dịch vụ nhanh hơn, tốt hơn, giá cạnh tranh hơn và giúp người bán có thể phát triển đúng với tiềm năng của ngành tại Việt Nam. So với các nước trong khu vực và trên thế giới, mức phí của Shopee trong bối cảnh tương quan đang thấp hơn trong khi mức hỗ trợ của sàn dành cho nhà bán để thích nghi với thị trường là rất nhiều.
– Việc khấu trừ thuế thay, bảo mật dữ liệu người dùng theo quy định của cơ quan quản lý tác động như thế nào đến chiến lược tái cấu trúc phí của Shopee?
– Từ năm 2025, các quy định pháp lý mới như khấu trừ thuế thay, bảo mật dữ liệu người dùng là những thay đổi lớn đối với toàn thị trường. Việc tuân thủ quy định pháp lý là nghĩa vụ của mọi doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam và Shopee không ngoại lệ. Chúng tôi tuân thủ, đồng hành với các chính sách, điều chỉnh của cơ quan quản lý Nhà nước nhằm giúp ngành phát triển bền vững. Điều mong muốn lớn nhất của chúng tôi đó là các chính sách quản lý của Nhà nước áp dụng đồng nhất, công bằng với tất cả các nền tảng thương mại điện tử hoạt động tại Việt Nam, trong đó bao gồm cả các nền tảng xuyên biên giới.
Như chia sẻ ở trên, việc điều chỉnh cấu trúc phí chủ yếu để phù hợp với bối cảnh phát triển của thương mại điện tử Việt Nam hướng tới bền vững, nhằm giúp chúng tôi duy trì vận hành hệ thống, đầu tư vào công nghệ, hạ tầng và hỗ trợ người bán phát triển.
Chính sách phí sàn mới của Shopee hướng đến cân bằng giữa cạnh tranh, tuân thủ và phát triển bền vững. Ảnh: Shopee
Ngoài ra, việc điều chỉnh này sẽ giúp các sàn có đủ nguồn lực để hỗ trợ người mua hàng ở vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa thông qua các chương trình freeship, nỗ lực cùng chính phủ Việt Nam trong việc thu hẹp khoảng cách số.
Khi đưa ra bất kỳ thay đổi chính sách nào để đáp ứng bối cảnh phát triển mới, chúng tôi phải dựa trên dữ liệu thị trường, mức độ cạnh tranh và tiềm năng tăng trưởng cho nhà bán hàng. Nếu họ phát triển tốt, có lợi nhuận đủ để tái đầu tư, nghĩa là hệ sinh thái vẫn đang vận hành đúng hướng.
– Công ty làm như thế nào để ổn định lòng tin của cộng đồng người bán trước các chính sách điều chỉnh?
– Các chính sách phí, cũng như bất kỳ các chính sách nào khác, được cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được những mục tiêu trên. Số lượng các nhà bán hàng của Shopee vẫn đang tăng, đơn hàng vẫn còn phát triển mạnh cả về số lượng lẫn doanh số, và người tiêu dùng đang tiếp tục đến với Shopee. Điều đó cho thấy hệ sinh thái thương mại điện tử đang ổn định và nhiều nhà bán hàng đang rất thành công.
Dù điều chỉnh phí sàn, chúng tôi vẫn duy trì nhiều chính sách giúp các nhà bán mới, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) thích nghi và phát triển. Chẳng hạn như triển khai nhiều sáng kiến nâng cao năng lực kinh doanh trên sàn và thúc đẩy chuyển đổi số thông qua các chương trình hợp tác từ trung ương đến địa phương. Tiêu biểu là dự án “Chuyển đổi số doanh nghiệp Việt qua thương mại điện tử” khởi động từ tháng 4/2024. Thông qua các lớp đào tạo và tập huấn chuyên sâu, chúng tôi đã kết nối hàng trăm nhà sản xuất, đơn vị cung ứng tại địa phương và các làng nghề truyền thống, giúp họ tiếp cận hiệu quả với môi trường thương mại điện tử – qua đó ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu vượt trội, gấp hơn 20 lần so với trước.
“Gian hàng sản phẩm Thái Nguyên” trên nền tảng thương mại điện tử Shopee là một trong số những chương trình hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) của sàn. Ảnh: Shopee
Ngoài ra, Shopee cũng tận dụng thế mạnh sản xuất nội địa của Việt Nam để hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là các hộ sản xuất địa phương mở rộng thị trường nội địa, vươn ra thị trường quốc tế thông qua thương mại điện tử. Thông qua hệ sinh thái, chúng tôi kết nối chuỗi cung ứng từ nhà sản xuất đến kênh bán lẻ, đồng thời thúc đẩy xuất khẩu các ngành hàng chủ lực. Tính đến nay, Shopee đã hỗ trợ hơn 350.000 SMEs và 1.000 thương hiệu Việt mở rộng ra thị trường ASEAN – thể hiện vai trò cầu nối đưa hàng Việt ra thế giới.
– Công ty có những chính sách nào hỗ trợ cho những người bán mới, vùng sâu vùng xa họ linh hoạt hơn trong hoạch định tài chính?
– Đối với nhà bán nhỏ, đặc biệt là các shop mới hoặc đến từ khu vực vùng sâu vùng xa, Shopee đã và đang triển khai nhiều hình thức hỗ trợ gián tiếp thông qua các chương trình ưu đãi phí dành riêng cho nhóm người bán mới, theo ngành hàng trọng điểm hoặc trong các thời điểm cao điểm mua sắm. Thay vì áp dụng một mức phí cứng cho toàn bộ người bán, chúng tôi thử nghiệm các gói linh hoạt hơn, ví dụ phí theo từng ngành hàng, điều chỉnh phí tùy bối cảnh hoặc kết hợp khuyến mãi cộng dồn trong những dịp đặc biệt.
Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đẩy mạnh các chương trình ưu đãi định kỳ giúp tăng lượt truy cập và đơn hàng. Nghĩa là phần phí thu về không nằm yên – mà được quay vòng để tạo thêm cơ hội hiển thị, tiếp cận và chuyển đổi cho người bán. Việc nhiều shop quy mô nhỏ từng bước mở rộng quy mô, mở thêm chi nhánh hoặc thương hiệu mới là minh chứng cho vòng tái đầu tư này đang vận hành đúng hướng.
Yên Chi