Luật mới áp dụng từ 1/7/2025 giảm thời gian từ 20 xuống 15 năm để hưởng hưu trí nên tôi phân vân quyền lợi của mình khi đã 40 tuổi, đóng bảo hiểm xã hội từ tháng 10/2014.
Xin hỏi quy định này có áp dụng với người tham gia trước thời gian trên? Nếu đủ tuổi hưu trí mà chưa đủ năm đóng thì tôi có được hưởng những quyền lợi gì?
Hoàng Lan, 40 tuổi, Hà Nội
Bảo hiểm xã hội Việt Nam trả lời:
Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) số 41/2024/QH15 năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 thay đổi quy định về điều kiện hưởng lương hưu so với Luật năm 2014. Theo đó, người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu mà đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu hằng tháng và được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí để chăm sóc sức khỏe trong suốt quá trình hưởng lương hưu. Chính sách được áp dụng với cả những người đã tham gia bảo hiểm xã hội từ trước ngày Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi có hiệu lực.
Quy định nhằm tạo cơ hội cho những người bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội muộn hoặc đóng không liên tục tích lũy đủ 15 năm thay vì 20 năm như hiện hành để được hưởng lương hưu hằng tháng.
Trường hợp người lao động đóng dài hơn 15 năm thì được hưởng lương hưu với tỷ lệ hưởng cao hơn. Cụ thể, mức hưởng hàng tháng với lao động nữ bằng 45% bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, tương ứng 15 năm tham gia. Mỗi năm sau đó tích lũy 2% cho đến khi đạt tối đa 75%. Với nam đóng đủ 15 đến dưới 20 năm, tỷ lệ hưởng bằng 40% bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, mỗi năm đóng sau đó tính thêm 1%, từ năm thứ 21 trở đi tỷ lệ tích lũy là 2%.
Nếu đủ tuổi hưu trí mà người lao động chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội cũng chưa đến tuổi hưởng hưu trí xã hội (75 tuổi từ ngày 1/7), không rút một lần cũng không bảo lưu thì người lao động có thể hưởng trợ cấp hằng tháng từ chính khoản đóng góp vào quỹ. Thời gian hưởng, mức hưởng căn cứ thời gian tham gia, tiền lương làm căn cứ đóng. Mức trợ cấp hàng tháng thấp nhất bằng trợ cấp hưu trí xã hội. Ngoài ra, người hưởng được ngân sách đóng bảo hiểm y tế, khi qua đời thì thân nhân được hưởng trợ cấp một lần cho những tháng chưa nhận và trợ cấp mai táng nếu đủ điều kiện.