Trong nhiệm kỳ 2021-2026, Chủ tịch nước đã 5 lần ban hành quyết định đặc xá tha tù trước thời hạn cho 31.319 người, tăng hơn 7 lần so với nhiệm kỳ trước.
Báo cáo trước Quốc hội về công tác nhiệm kỳ 2021-2026, Chủ tịch nước Lương Cường cho biết “công tác đặc xá trong nhiệm kỳ được thực hiện đúng quy định pháp luật, bảo đảm dân chủ, công bằng, khách quan, công khai, minh bạch”.
Đặc xá được thực hiện nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn, đáp ứng yêu cầu về đối nội và đối ngoại của đất nước; là sự khoan hồng của Đảng, Nhà nước với người phạm tội, khuyến khích họ hối cải, rèn luyện, cải tạo trở thành người có ích cho xã hội.
Gần đây nhất, nhân kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh, hôm 29/8 và 31/8, Chủ tịch nước đã ký hai quyết định đặc xá về việc tha tù trước thời hạn cho 14.020 phạm nhân và 5 người đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù. Cùng với 8.056 người đợt 1, năm nay có tổng cộng 22.081 người được đặc xá, số lượng “lớn nhất từ trước tới nay”.
Theo Chủ tịch nước, chính sách này được nhân dân, dư luận đồng thuận, ủng hộ; cộng đồng quốc tế quan tâm theo dõi, đánh giá tích cực. Công tác xét đơn xin ân giảm án tử hình được thực hiện thận trọng, khách quan, chặt chẽ, nhân văn, bảo đảm thượng tôn Hiến pháp và pháp luật, quyền của người bị kết án tử hình. Văn phòng Chủ tịch nước chủ động phối hợp với các cơ quan tư pháp tăng cường cán bộ biệt phái để tập trung giải quyết triệt để tồn đọng hồ sơ án tử hình, cơ bản hoàn thành trong năm 2025.

Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu chiều 20/10. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Trong nhiệm kỳ 2021-2026, Chủ tịch nước đã báo cáo Bộ Chính trị giao VKSND Tối cao đánh giá những bất cập trong Bộ luật Hình sự và Bộ luật Tố tụng hình sự. Trong đó, các cơ quan đã nghiên cứu giảm bớt tội danh bị áp dụng hình phạt tử hình; tăng cường áp dụng biện pháp chuyển đổi từ hình phạt tử hình sang hình phạt tù, nhất là tội phạm xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, xâm phạm sở hữu.
Trên cơ sở chỉ đạo của Bộ Chính trị, các cơ quan liên quan đã rà soát, kiến nghị sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Thi hành án hình sự liên quan hình phạt tử hình và thi hành án tử hình, trình Quốc hội thông qua, tháo gỡ vướng mắc liên quan hình phạt tử hình.
Chủ tịch nước đã chủ trì 6 Phiên họp của Hội đồng, thảo luận về 16 nội dung, chủ đề quan trọng, có ý nghĩa chiến lược tác động đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại của Việt Nam. Trong nhiệm kỳ 2021-2026, Chủ tịch nước thực hiện nhiều chuyến thăm, kiểm tra tình hình huấn luyện, khả năng sẵn sàng chiến đấu tại một số quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng, nhất là một số đơn vị, địa bàn trọng yếu, các đơn vị ở biên giới, hải đảo, các khu kinh tế – quốc phòng trọng điểm.
Chủ tịch nước đã cử mới, cử luân phiên thay thế, kéo dài thời gian công tác với 92 lượt sĩ quan Quân đội, 23 lượt sĩ quan Công an, 5 lượt Bệnh viện dã chiến cấp 2 và 4 lượt Đội công binh tham gia thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình.

Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu chiều 20/10. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Về nhân sự cấp cao, Chủ tịch nước đã giới thiệu nhân sự đề nghị Quốc hội bầu Thủ tướng, Phó chủ tịch nước; miễn nhiệm và bầu Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao; phê chuẩn Phó chủ tịch và Ủy viên Hội đồng Quốc phòng và An ninh.
Căn cứ các nghị quyết của Quốc hội, Chủ tịch nước đã quyết định bổ nhiệm 12 Phó thủ tướng, 34 bộ trưởng và tương đương; miễn nhiệm 4 phó thủ tướng, 9 bộ trưởng và tương đương. Chủ tịch nước cũng cách chức một bộ trưởng, tạm đình chỉ một bộ trưởng; tạm thôi chức một bộ trưởng.
Về phương hướng nhiệm vụ, Chủ tịch nước cho biết sẽ cùng Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư lãnh đạo, chỉ đạo tập trung xây dựng các văn kiện Đại hội lần thứ 14 của Đảng bảo đảm ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, dễ triển khai, dễ thực hiện. Văn kiện thể hiện sâu sắc và toàn diện tư duy đổi mới, đột phá của Đảng, làm cơ sở vững chắc định hướng cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong giai đoạn mới.
Chủ tịch nước sẽ đẩy mạnh hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện, coi đây là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên; củng cố và nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Cùng với đó, Chủ tịch nước cũng chỉ đạo tăng cường tiềm lực quốc phòng – an ninh, đẩy mạnh hoạt động của Hội đồng Quốc phòng và An ninh; tiếp tục xây dựng lực lượng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
Sơn Hà