Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, Hà Nội cần hình thành “ba cực sáng tạo” để dẫn dắt sức bật mới của Thủ đô, gồm các cực Di sản, Tri thức và Công nghệ.
Sáng 16/10, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ 18, nhiệm kỳ 2025-2030 khai mạc với 550 đại biểu, đại diện gần nửa triệu đảng viên của 136 đảng bộ. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo.
Theo người đứng đầu Đảng, đây là sự kiện chính trị đặc biệt quan trọng của Thủ đô và cả nước. Nhắc lời dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh về trách nhiệm nêu gương của Đảng bộ Hà Nội, ông cho rằng Đại hội là dịp để thành phố soi lại mình, đặt đúng mục tiêu, tạo khí thế, quyết tâm và động lực mới cho giai đoạn phát triển tiếp theo.
Tổng Bí thư đặt ra hai câu hỏi chiến lược cho cả nhiệm kỳ: Hà Nội sẽ định hình bản sắc và mô hình phát triển ra sao để vừa giữ hồn Thăng Long, vừa vươn lên thành đại đô thị sáng tạo, xanh, thông minh, kết nối toàn cầu, tương xứng tầm một Thủ đô của nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045? Đảng bộ Hà Nội sẽ nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu thế nào để biến mục tiêu, quyết sách thành kết quả, để nhân dân cùng tham gia và thụ hưởng thành quả phát triển? Từ hai câu hỏi then chốt, ông đề nghị nhận diện rõ điểm xuất phát, thẳng thắn với hạn chế để mở bước tiến mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại đại hội. Ảnh: Hoàng Phong
Đánh giá nhiệm kỳ qua, Tổng Bí thư ghi nhận diện mạo Thủ đô đổi mới theo hướng hiện đại, thông minh, xanh và bền vững; nhiều công trình trọng điểm hoàn thành; quy mô kinh tế tăng, thu ngân sách cao hơn nhiệm kỳ trước; khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số được thúc đẩy; chỉ số phát triển con người ở mức dẫn đầu. Ông đồng tình với báo cáo về các nhóm hạn chế, nhấn mạnh những “điểm nghẽn” kéo dài như chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, hạ tầng chậm theo kịp, quản lý đô thị còn bất cập, ùn tắc, ngập úng, ô nhiễm, nếp sống văn minh chưa như kỳ vọng và một bộ phận cán bộ sợ trách nhiệm.
Tổng Bí thư khẳng định trục đột phá quyết định là xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nêu gương, hành động, trách nhiệm; chuyển mạnh từ tư duy quản lý sang kiến tạo, phục vụ, phân cấp phân quyền rõ ràng, đi kèm kiểm soát; lấy tinh thần “Hà Nội đã nói là làm – làm nhanh, làm đúng, làm hiệu quả, làm đến cùng” làm phương châm xuyên suốt.
Về định hướng phát triển, ông đề nghị đặt “Văn hiến – Bản sắc – Sáng tạo” ở vị trí trung tâm của mọi chiến lược, coi đó là nguồn lực nội sinh và bản lĩnh riêng có của Thủ đô. Trên nền tảng ấy, Hà Nội hình thành “ba cực sáng tạo”: cực Di sản là khu nội đô lịch sử, ven sông Hồng và Cổ Loa; cực Tri thức là Đại học Quốc gia và các trung tâm đào tạo, nghiên cứu; cực Công nghệ là Khu công nghệ cao Hòa Lạc và các khu đổi mới sáng tạo.
“Ba cực liên kết thành trục dẫn dắt sức bật mới của Thủ đô, kết nối quá khứ – hiện tại – tương lai, khai thác tối đa giá trị di sản, tri thức và công nghệ, tạo nền tảng cho đô thị phát triển bền vững, giàu bản sắc và năng lực cạnh tranh”, Tổng Bí thư nói.
Bốn vấn đề cần giải quyết dứt điểm của Thủ đô
Theo Tổng Bí thư, Hà Nội phải kiến tạo mô hình quản trị mới, đủ năng lực điều phối, dẫn dắt, giải quyết triệt để vấn đề cấp bách và mở ra tầm nhìn phát triển bền vững. Ông đề nghị đưa vào chương trình hành động nhiệm kỳ này bốn vấn đề cần xử lý dứt điểm, được nhân dân chờ đợi nhiều năm. Đó là ùn tắc giao thông; trật tự đô thị xanh, sạch, đẹp, văn minh; ô nhiễm môi trường, nhất là nguồn nước và không khí; ngập úng ở nội đô và vùng ven.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước chúc mừng đại hội Đảng bộ TP Hà Nội. Ảnh: Hoàng Phong
Để làm được, Hà Nội phải chuyển từ mô hình “đơn cực tập trung” sang “đa cực, đa trung tâm”, tổ chức lại không gian đô thị theo hướng phân tán nhưng liên kết đồng bộ, mỗi vùng có sứ mệnh chuyên biệt song gắn bó hữu cơ với tổng thể; hạ tầng đi trước một bước, thông minh và đồng bộ theo tư duy “trục – vành đai – ga”, coi hạ tầng là xương sống dẫn dắt quy hoạch.
Tổng Bí thư yêu cầu phát triển Hà Nội thành trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của cả nước, cùng TP HCM làm đầu tàu kinh tế tri thức; là nơi kiến tạo chính sách, thử nghiệm công nghệ, đào tạo nhân tài và khởi nguồn ý tưởng cho quốc gia. Ông nhấn mạnh lấy con người làm trung tâm và thước đo mọi chính sách: Hà Nội phải là nơi mọi người dân có cơ hội học tập, sáng tạo, khởi nghiệp, cống hiến; được bảo đảm phúc lợi toàn diện về y tế, giáo dục, an sinh, nhà ở, việc làm và không gian văn hóa, nghệ thuật; đồng thời xây dựng môi trường công vụ chuẩn mực, gần dân, đề cao “thanh lịch, nghĩa tình, trách nhiệm”.
“Hà Nội phải luôn là pháo đài vững chắc về chính trị, an ninh, trật tự; chủ động nắm tình hình từ sớm, từ xa, đấu tranh hiệu quả với tội phạm, nhất là tội phạm công nghệ cao; nâng cao năng lực phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn, thích ứng biến đổi khí hậu”, Tổng Bí thư nhấn mạnh. Cùng với đó, thành phố phải mở rộng đối ngoại, hợp tác vùng và quốc tế, tham gia mạng lưới “Thành phố xanh – thông minh – sáng tạo”, khẳng định vị thế trung tâm chính trị, văn hóa, giáo dục, kinh tế tiêu biểu của Việt Nam trên trường quốc tế.
Với tinh thần đổi mới, sáng tạo, dân chủ, kỷ cương, đoàn kết, trách nhiệm, Tổng Bí thư tin tưởng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô sẽ vượt qua khó khăn, tạo chuyển biến mạnh mẽ, phát huy truyền thống “Thủ đô ngàn năm văn hiến – Thành phố sáng tạo – Thủ đô vì hòa bình”, đóng góp xứng đáng vào mục tiêu đưa đất nước phát triển giàu mạnh, phồn vinh, hạnh phúc.
Võ Hải