Bộ máy lãnh đạo TP HCM được kiện toàn sau các quyết định nhân sự của Bộ Chính trị cùng nhiều thay đổi trong khối chính quyền và sở, ngành.
Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, diễn ra từ 13-15/10, là đại hội đầu tiên sau khi thành phố sáp nhập với Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu.
Ông Trần Lưu Quang tiếp tục được Bộ Chính trị chỉ định làm Bí thư Thành ủy thành phố. Thường trực có thay đổi quan trọng là ông Lê Quốc Phong, nguyên Bí thư tỉnh ủy Đồng Tháp được điều động về làm Phó bí thư Thường trực.
Ngoài ra, Đại hội cũng công bố Quyết định của Bộ Chính trị chỉ định các Phó Bí thư, lãnh đạo cơ quan tham mưu Thành ủy TP HCM khóa I, nhiệm kỳ 2025-2030.

11 lãnh đạo chủ chốt của Thường trực Thành ủy và các cơ quan tham mưu có 2 nữ, chiếm tỷ lệ 18%, độ tuổi trung bình khoảng 52, trẻ nhất 44 tuổi là ông Phạm Hồng Sơn, Chánh văn phòng Thành ủy. Trên 55 tuổi có 3 người; Từ 45 đến 54 tuổi có 6 người. Nhiều người trong nhóm 45–50 tuổi đang đảm nhiệm các vị trí then chốt như phó bí thư, trưởng ban cho thấy xu hướng trẻ hóa dần nhân sự lãnh đạo của TP HCM.
Trình độ và chuyên môn đa dạng, gồm phó giáo sư, tiến sĩ, với lĩnh vực trải rộng từ khoa học, công nghệ đến quản lý công.
Thường trực UBND TP HCM nhiệm kỳ 2021-2026 có 8 thành viên, đứng đầu là ông Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND thành phố. Ông có 7 phó chủ tịch, trong đó ông Nguyễn Văn Thọ là Phó chủ tịch Thường trực và một nữ thành viên là bà Trần Thị Diệu Thúy, 48 tuổi.
Khi Sở Quy hoạch – Kiến trúc được tái lập và hoạt động từ ngày 1/10, TP HCM chính thức có 16 cơ quan chuyên môn trực thuộc UBND TP HCM. So với thời điểm 1/7, khi thành phố sáp nhập với Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu, đến nay, một số sở, ngành đã thay đổi lãnh đạo như Xây dựng, Nông nghiệp và Môi trường, Du lịch.

Bộ máy điều hành của khối chính quyền có sự cân đối giữa kinh nghiệm và sức trẻ, trong đó nhóm 45–55 tuổi chiếm tỷ lệ áp đảo. Đây là độ tuổi được đánh giá đã “chín” về năng lực quản lý và tầm nhìn chính sách, đồng thời còn đủ thời gian đảm nhiệm dài hơi các nhiệm vụ cải cách, chuyển đổi số, và phát triển đô thị thông minh.
Về trình độ chuyên môn, lãnh đạo thành phố và các cơ quan có học hàm cao nhất là phó giáo sư, nhiều người có học vị tiến sĩ, thạc sĩ và từng kinh qua cơ sở, có kinh nghiệm quản lý đô thị, quy hoạch, hoặc vận hành hạ tầng.
Độ tuổi trung bình là 52 và dịch chuyển dần sang thế hệ 7X-8X. Lãnh đạo nữ chiếm 17%, chủ yếu lĩnh vực hành chính- xã hội, y tế.
Nhiệm vụ, thách thức 5 năm tới
TP HCM sau sáp nhập rộng hơn 6.700 km2 và quy mô dân số khoảng 14 triệu người, là một trong 20 siêu đô thị lớn nhất thế giới, chiếm 1/4 GDP, 1/3 ngân sách và 1/5 kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước. Quy mô GRDP đã vượt 100 tỷ USD, đây là mức mà hơn 100 quốc gia trên thế giới chưa đạt được.
Đại hội Đảng bộ TP HCM lần thứ I đặt mục tiêu trong 5 năm tới, tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân 10-11%, GRDP bình quân đầu người hướng đến 14.000-15.000 USD vào năm 2030. Tổng chi xã hội cho nghiên cứu phát triển (R&D) đạt 2-3% GRDP, bố trí ít nhất 4-5% tổng chi ngân sách hằng năm cho khoa học, công nghệ, chuyển đổi số.
Tầm nhìn đến năm 2045, TP HCM nằm trong nhóm 100 thành phố tốt nhất thế giới, có chất lượng sống cao. Giai đoạn 2025-2030, tập trung xây dựng thành phố thành nơi đáng sống, mỗi người dân được bảo đảm cơ hội phát triển, chăm lo đầy đủ về sức khỏe, giáo dục, môi trường…

Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được cho rằng thành phố đang đối mặt nhiều thách thức như hậu quả kéo dài của đại dịch ảnh hưởng sản xuất – kinh doanh, chất lượng tăng trưởng chưa cao, năng lực cạnh tranh thấp, hiệu quả quản lý – điều hành còn hạn chế. Một bộ phận cán bộ chưa đáp ứng yêu cầu. Thành phố cũng đối mặt vấn đề môi trường, ngập nước, ùn tắc giao thông và ô nhiễm đô thị.
Theo ông Được, Đại hội đã đề ra ba đột phá chiến lược để tháo gỡ điểm nghẽn. Trong đó, về chính sách – thể chế, thành phố tập trung gỡ vướng, triển khai hiệu quả Nghị quyết 98 của Quốc hội và thí điểm mô hình đô thị tự chủ; đối với lĩnh vực hạ tầng, thành phố sẽ thúc đẩy liên kết vùng, phát triển đường sắt đô thị, cảng biển và chỉnh trang đô thị; về nguồn nhân lực, đô thị lớn nhất nước sẽ đổi mới toàn diện giáo dục – đào tạo, có chính sách đặc thù thu hút và đãi ngộ nhân tài.
Đại hội cũng thông qua định hướng tái cấu trúc không gian phát triển với mô hình “3 vùng – 1 đặc khu – 3 hành lang – 5 trụ cột”, mở ra không gian phát triển mới, bền vững cho tương lai.
Phát biểu khai mạc, Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang nhấn mạnh thành phố không được phép “tự bằng lòng” với những kết quả đã đạt được mà phải liên tục đổi mới, hành động quyết liệt hơn.
“Chúng ta không cho phép mình dừng lại, bằng lòng với những thành tựu hôm qua, mà phải không ngừng đổi mới tư duy, hành động quyết liệt hơn, vươn tới tầm cao mới, vì sự phát triển phồn vinh và hạnh phúc của Nhân dân”, ông nói.
Lê Tuyết – Hoàng Khánh