Tổng công ty Điện lực miền Trung 50 năm vươn lên trong gian khó

Trong hành trình 50 năm ấy, doanh nghiệp này tự hào đã đóng góp công sức, trí tuệ, bảo đảm cấp điện phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, an ninh quốc phòng và đời sống nhân dân khu vực miền Trung – Tây Nguyên.

Từ thiếu điện triền miên…

EVNCPC, tiền thân là Công ty Điện lực miền Trung, được thành lập năm 1975 với cơ sở vật chất nghèo nàn, lạc hậu, tình cảnh thiếu điện kéo dài. Chính sự thiếu điện đã kìm hãm sự phát triển toàn khu vực.

Năm 1981, Công ty Điện lực miền Trung được đổi tên thành Công ty Điện lực 3. Và dù những người làm điện đã bỏ ra nhiều công sức nhưng vẫn chưa đưa miền Trung thoát ra khỏi tình trạng thiếu điện, thậm chí nạn thiếu điện còn kéo dài và gay gắt hơn. Trước tình trạng đó, một hội nghị “Diên Hồng” với sự tham dự của tất cả chủ tịch UBND các tỉnh trong khu vực đã diễn ra nhằm “khẩn cấp lập phương án cấp điện cho miền Trung”.

Ngay sau hội nghị, ba giải pháp được xác lập gồm: Củng cố, tăng cường nguồn điện hiện có; kéo lưới điện truyền tải từ Nam ra, Bắc vào; và xây dựng các nhà máy điện, trước mắt là Ialy để phục vụ tại chỗ, đồng thời làm cầu nối cho lưới điện cả nước.

Nhờ vậy, đến năm 1990 nguồn điện tại chỗ được hình thành, hàng loạt đường dây điện cao áp được xây dựng nhằm đưa điện từ Hòa Bình vào Huế, Đà Nẵng và từ Đa Nhim ra Khánh Hòa, Phú Yên… Ngày 19-9-1994, trạm biến áp 500kV Đà Nẵng chính thức nhận điện từ lưới điện quốc gia.

Năm 1993, Công ty Điện lực 3 được tái lập và chính thức trở thành thành viên của EVN vào năm 1995. Ngày 5-2-2010, EVNCPC ra đời trên cơ sở chuyển đổi mô hình hoạt động của Công ty Điện lực 3 và hoạt động cho đến nay.

…đến kéo điện ra hải đảo, phủ kín đất liền

Năm 2014, EVNCPC tìm cách đưa điện ra hải đảo với dự án cấp điện cho Lý Sơn bằng cáp ngầm, giúp chấm dứt nạn thiếu điện triền miên trên đảo.

Ông Phạm Mệnh – thôn An Hải (Lý Sơn) – hân hoan khoe: “Điện đã làm thay đổi hẳn cuộc sống của cư dân. Có điện lưới, chuyện buôn bán làm ăn của nhà tôi khấm khá hơn, con cái được học hành tốt hơn. Giờ thì cả ba đứa đều tốt nghiệp cấp III. Riêng đứa út nay đã vào đất liền học đại học”.

Năm 2016, điện được kéo ra đảo Cù Lao Chàm. Năm 2020, xã đảo Nhơn Châu (Bình Định cũ) cũng được thắp sáng bằng cáp ngầm xuyên biển. Riêng đặc khu Cồn Cỏ (Quảng Trị), nguồn điện vẫn đảm bảo 24/24 thông qua máy phát điện và điện mặt trời mái nhà, đáp ứng đủ nhu cầu sản xuất, sinh hoạt cho nhân dân.

Vào ngày 26-4-2025, làng Canh Tiến là ngôi làng cuối cùng ở xã Vân Canh (tỉnh Bình Định cũ) chính thức nhận được điện lưới quốc gia.

Là người trực tiếp đi đóng điện cho làng, ông Ngô Tấn Cư – tổng giám đốc EVNCPC – chia sẻ: “Tôi rất cảm động và hạnh phúc. Hạnh phúc là bởi tôi thấy rõ niềm vui của người dân hiện lên trên từng ánh mắt. Hạnh phúc là bởi sau trăm bề vất vả, cuối cùng chúng tôi cũng đã kéo được điện về cho dân”.

Top đầu về sáng kiến, ứng dụng công nghệ

Những năm qua đã có nhiều sáng kiến được đơn vị áp dụng, mang lại hiệu quả cao như: công tơ điện tử, phần mềm đo đếm từ xa, trạm sạc xe điện…

Theo ông Ngô Tấn Cư, “xưa nay miền Trung vốn nghèo khó. Vậy nên con người nơi đây rất chịu suy nghĩ, tìm cách vươn lên. Và tất nhiên người làm điện miền Trung cũng vậy. Chúng tôi luôn mày mò tìm kiếm những cách thức nhằm cải tiến chất lượng nguồn, lưới điện trong bối cảnh sản lượng điện thấp, lưới điện dài”.

Năm 2019, EVNCPC trở thành đơn vị đầu tiên trong năm tổng công ty điện lực triển khai dịch vụ điện trực tuyến 100%, áp dụng chữ ký số và OTP cho khách hàng cá nhân.

Với những nỗ lực, năm 2021 EVNCPC được Tập đoàn Điện lực Singapore xếp thứ 5 khu vực ASEAN và đứng thứ 59/86 công ty điện lực thuộc 37 quốc gia trên thế giới về chỉ số lưới điện thông minh.

Năm 2022, EVNCPC đứng thứ 66/94 công ty điện lực thuộc 39 quốc gia trên thế giới và cũng trong năm này, đơn vị đã được nhận giải thưởng chuyển đổi số Việt Nam – Vietnam Digital Awards với giải pháp “Tự động thu thập và cung cấp, cảnh báo và tư vấn thông tin sử dụng điện cho khách hàng”.

Ngày 22-6 vừa qua, đơn vị đã được vinh danh Top doanh nghiệp khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số năm 2025 tại lễ biểu dương “Top công nghiệp 4.0 Việt Nam – Industrie 4.0 Awards” lần 4, năm 2025 do Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam phối hợp với Hội Tự động hóa Việt Nam, Viện Sáng tạo và chuyển đổi số tổ chức.

“Điểm cộng” trong trách nhiệm với cộng đồng

Ông Ngô Tấn Cư khẳng định: “Trong hoạt động sản xuất kinh doanh thì công khai minh bạch, đối với khách hàng thì gần gũi, thân thiện. Riêng với cộng đồng thì phải có trách nhiệm”.

Mỗi năm EVNCPC trích quỹ phúc lợi để tham gia công tác xã hội, đền ơn đáp nghĩa. Tổng cộng đến nay đã có 286 căn nhà tình nghĩa được trao tặng các tỉnh miền Trung – Tây Nguyên. Đơn vị cũng dành hơn 2 tỉ đồng để lắp điện mặt trời mái nhà cho tám trường học tại các xã miền núi. Đặc biệt, trong giai đoạn dịch COVID-19 đơn vị đã góp gần 35 tỉ đồng ủng hộ quỹ vắc xin và các hoạt động an sinh khác.

Ông Đỗ Đức Thành (TP Đà Nẵng), một trong số những hộ nghèo được đơn vị hỗ trợ kinh phí làm nhà trong năm 2024, tâm sự: “Sau nhiều năm sống tạm bợ, cuối cùng gia đình tôi cũng có thể an tâm về chỗ ở mới khang trang. Tôi thực sự biết ơn tổng công ty”.

Năm 2024, doanh nghiệp dành hơn 23,6 tỉ đồng cho các hoạt động xây dựng nhà tình nghĩa, chăm lo gia đình chính sách, hỗ trợ sinh kế cùng chương trình “thắp sáng đường quê”… Từ đầu năm 2025 đến nay, công ty dành trên 11,6 tỉ đồng cho các hoạt động an sinh xã hội.