Cà MauGần 200 nông dân ở phường Láng Tròn và xã Vĩnh Thanh đang canh tác hơn 100 ha lúa sạch, hữu cơ, cho thu nhập cao gần gấp đôi so với trước đây.
Từ đầu năm 2024, Công ty CP Tập đoàn Misun Group liên kết nông dân xây dựng mô hình lúa sạch để sản xuất gạo dinh dưỡng tách đường. Doanh nghiệp đầu tư toàn bộ giống, chi phí làm đất, nhân công và chế phẩm sinh học. Nông dân có đất chịu trách nhiệm tuân thủ quy trình hữu cơ nghiêm ngặt: diệt cỏ, giữ chuột, dặm lúa, quản lý nguồn nước.
Khi phát hiện sự cố, họ báo để kỹ thuật viên đến xử lý. Sau thu hoạch, công ty đưa máy vào cắt lúa, bao tiêu toàn bộ sản phẩm, khấu trừ 35% chi phí đầu tư ban đầu. Nếu thiên tai gây thiệt hại, nông dân được hỗ trợ 2 triệu đồng mỗi 1.000 m2.

Ông Nguyễn Văn Đua trên đồng lúa hữu cơ chuẩn bị thu hoạch. Ảnh: Chúc Ly
Ông Nguyễn Văn Đua, ở phường Láng Tròn, đã trải qua bốn vụ liên kết, cho biết mô hình giúp gia đình có thu nhập ổn định, đồng ruộng được bảo vệ. Hiện ông canh tác 2,5 ha với giống ST24, ST25, thời gian sinh trưởng 105-110 ngày.
“Năng suất đạt khoảng 7 tấn mỗi ha, công ty thu mua 11.000 đồng một kg, trong khi thị trường chỉ trả 7.100-7.500 đồng. Sau khi trừ chi phí, mỗi vụ tôi lãi 80-100 triệu đồng, làm ba vụ một năm”, ông Đua nói.
Theo ông, trồng lúa hữu cơ còn giúp giảm công chăm sóc, chi phí phân thuốc và quan trọng nhất là bảo vệ sức khỏe vì không tiếp xúc hóa chất. Làm theo mô hình mới, nông dân không lo bị ép giá khi thị trường biến động.
Nhiều nông dân khác cho biết lợi nhuận từ lúa hữu cơ cao gấp đôi cách làm truyền thống. “Nếu canh tác kiểu cũ, mỗi ha lãi nhiều nhất khoảng 20 triệu đồng”, ông Đua so sánh.
Trong mô hình, số lần bón phân thuốc chỉ bằng một nửa so với trước đây. Doanh nghiệp cử nhân viên theo sát quá trình sản xuất, vừa hướng dẫn kỹ thuật vừa giám sát truy xuất nguồn gốc lúa thương phẩm. Dù ban đầu bà con gặp khó khăn vì cách làm mới, không dùng thuốc hóa học, nhưng nhờ hỗ trợ lẫn nhau, việc canh tác ngày càng thuận lợi.
Hiện diện tích liên kết đã đạt hơn 100 ha, với gần 200 nông dân tham gia. Thời gian tới, Misun Group sẽ mở rộng thêm 60 ha ở phường Lý Văn Lâm.

Giống lúa ST24 được sử dụng trong mô hình trồng lúa cạch, hữu cơ. Ảnh: Chúc Ly
Ông Tạ Văn Lâm, Giám đốc kỹ thuật của công ty, cho biết linh hồn của gạo tách đường nằm ở dịch dinh dưỡng hữu cơ sinh học DDMS24 – sản phẩm của doanh nghiệp. Đây là dịch chiết xuất từ thực vật, giàu enzyme, axit amin và khoáng vi lượng, giúp cây lúa khỏe mạnh mà không cần thuốc.
“Trồng lúa hữu cơ không chỉ nâng giá trị hạt gạo mà còn thân thiện môi trường, hạn chế độc tố tồn dư trong đất”, ông Lâm nói.
Công ty chủ yếu trồng giống ST24 – loại gạo hạt dài, thơm nhẹ, cơm dẻo, ngọt hậu, được thị trường đánh giá cao. Tuy nhiên, chất lượng cuối cùng còn phụ thuộc vào thổ nhưỡng và quy trình canh tác từng vùng. Hiện gạo làm ra chủ yếu được đơn vị tiêu thụ trong nước.
Gạo dinh dưỡng từ mô hình đã được SGS Hoa Kỳ kiểm định, đạt chuẩn FDA với các chỉ số: không chứa đường glucose, không cholesterol, carbohydrate cân bằng ở mức 81,1%.
Trong chuyến tham quan mô hình, ông Hồ Trung Việt, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận tỉnh Cà Mau, đánh giá cao tinh thần đổi mới của nông dân, sự đồng hành của doanh nghiệp và sự hỗ trợ của địa phương. Ông cho biết tỉnh sẽ tiếp tục tạo điều kiện mở rộng lúa hữu cơ tại những vùng thích hợp, góp phần nâng cao thu nhập và xây dựng thương hiệu nông sản sạch.
Chúc Ly