Khánh Hòa trước vận hội trở thành điểm đến xanh toàn diện

Ngày 11-9, tại Nha Trang, Báo Tuổi Trẻ cùng Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Khánh Hòa tổ chức hội thảo “Để Khánh Hòa thành điểm đến xanh toàn diện”.

Đây là tuyến truyền thông nằm trong khuôn khổ dự án Việt Nam Xanh 2025, do báo Tuổi Trẻ và Liên minh tái chế bao bì Việt Nam khởi xướng, phối hợp UBND tỉnh Khánh Hòa, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Khánh Hòa cùng các đơn vị đồng hành tổ chức.

Tham dự hội thảo, về phía lãnh đạo Trung ương có ông Nguyễn Trùng Khánh – Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam – Bộ Văn hóa thể thao Du lịch.

Về phía tỉnh Khánh Hòa, có ông Nghiêm Xuân Thành – Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy; ông Nguyễn Long Biên – Phó chủ tịch UBND tỉnh; cùng lãnh đạo các sở ban ngành, hiệp hội doanh nghiệp và địa phương.

Về phía khách mời có ông Nguyễn Sĩ Tuấn – nguyên Viện trưởng Viện Hải dương học; ThS.KTS Trần Đức Phi – ủy viên Ban chấp hành Hội Quy hoạch & Phát triển Đô thị Việt Nam; Phó chủ tịch Hội Kiến Ttúc sư Khánh Hòa; ông Lê Thành – Chủ tịch Hội đồng Quản lý Viện Kinh tế xanh; ThS Võ Trần Hải Linh, Phó trưởng khoa Khoa Du Lịch, Trường Đại học Thái Bình Dương.

Thạc sĩ Huỳnh Hồ Đại Nghĩa – Khoa Quan hệ Quốc tế – Trường Đại học KHXH&NV TP.HCM; ông Phạm Minh Đức – Giám đốc Vận hành Miền Trung Xanh SM Thị trường Việt Nam; ông Đinh Xuân Thuỷ – Phó Giám đốc Thương mại Công ty Cổ phần Hàng không Vietjet.

Đại diện Cà Phê Là Việt, Yến sào Hoàng Kim, Vườn Lá Xanh, Cà Phê Chappi, TTC Agris, Yến sào Khánh Hòa, Mỹ phẩm Cocoon, sữa Cô gái Hà Lan (Dutch lady) Yến sào Khang, Trà Xáo Tam Phân Bá Ninh, D&T Group, đại diện Liên minh tái chế bao bì Việt Nam.

Về phía ban tổ chức có ông Nguyễn Văn Hòa – Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa; nhà báo Trần Xuân Toàn – Phó tổng biên tập Báo Tuổi Trẻ – trưởng Ban tổ chức dự án Việt Nam Xanh.

Chương trình gồm 2 phần, gồm có hoạt động Ngày trải nghiệm xanh và Hội thảo chuyên đề “Để Khánh Hòa thành điểm đến xanh toàn diện”. 

Mở đầu hội thảo là chuỗi tham luận đầy thông tin giá trị từ các diễn giả, tập trung vào tiềm năng, chính sách và kinh nghiệm quốc tế để Khánh Hòa trở thành điểm đến xanh hàng đầu khu vực và thế giới.

Bên cạnh các tham luận, hội thảo có hai phiên thảo luận mở và thảo luận bàn tròn về chủ đề: Hiến kế Du lịch Khánh Hòa phát triển xanh, bền vững, tập trung các nội dung Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh cho các địa điểm và cơ sở lưu trú, hướng tới mục tiêu 80% đạt nhãn xanh vào năm 2030…

Khánh Hòa đang đứng trước vận hội lớn để thành điểm đến xanh toàn diện của thế giới

Phát biểu khai mạc hội thảo, nhà báo Trần Xuân Toàn, Phó tổng biên tập báo Tuổi Trẻ, chia sẻ chương trình Việt Nam xanh do báo Tuổi Trẻ khởi xướng từ năm 2022. 

“Mang chương trình đến với Khánh Hòa, chúng tôi nhìn nhận Khánh Hòa đang đứng trước một vận hội lớn, với bờ biển đẹp hàng đầu thế giới, rừng kề biển hết sức đặc biệt. Do đó, chúng tôi chọn Khánh Hòa để tổ chức hội thảo Để Khánh Hòa trở thành điểm đến xanh toàn diện”, nhà báo Trần Xuân Toàn chia sẻ. 

Theo ông, nói đến Khánh Hòa xanh, cần nhìn ra các đô thị khác như Singapore, Bali (Indonesia) hay Costa Rica ở Trung Mỹ với mô hình vườn trong thành phố. Ông nhấn mạnh về những trụ cột để phát triển một đô thị xanh, điểm đến xanh: “Chúng ta cần nhìn nhận phát triển xanh bên cạnh sống xanh còn có hạ tầng xanh, năng lượng xanh, tài chính xanh và nguồn nhân lực xanh”. 

Qua hội thảo, ban tổ chức hy vọng nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các chuyên gia, nhà hoạt động để Khánh Hòa sớm đạt được mục tiêu điểm đến xanh toàn diện của thế giới.

Phát triển xanh trong mọi lĩnh vực là con đường tất yếu

Phát biểu chào mừng hội thảo, ông Nguyễn Long Biên – Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa – cho biết sau khi hợp nhất, tỉnh Khánh Hòa đã trở thành vùng đất hội tụ những lợi thế hiếm có: bờ biển dài, hệ sinh thái biển – đảo phong phú, nhiều vịnh và bãi biển nổi tiếng như Nha Trang, Vân Phong, Cam Ranh, Ninh Chữ, Vĩnh Hy; cùng với cảnh quan núi rừng, sa mạc và hệ sinh thái đa dạng.

Khánh Hòa còn sở hữu kho tàng di sản văn hóa – lịch sử đặc sắc, từ văn hóa Chăm Pa đến các công trình, lễ hội truyền thống giàu bản sắc. 

Đây chính là nền tảng để phát triển du lịch xanh, đô thị xanh, giao thông xanh, năng lượng xanh và đời sống xanh của cộng đồng, tạo động lực đưa Khánh Hòa trở thành trung tâm phát triển bền vững trong giai đoạn mới.

Theo ông Biên, trong thời gian qua, du lịch Khánh Hòa đã có sự phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ, song song với đó, tỉnh cũng đẩy mạnh nhiều chương trình chuyển đổi xanh, từ phát triển đô thị theo hướng sinh thái, thông minh, tiết kiệm năng lượng.

Trong xu thế toàn cầu, “phát triển xanh” không chỉ giới hạn ở du lịch mà còn lan tỏa đến mọi lĩnh vực: từ quy hoạch đô thị, quản lý môi trường, phát triển hạ tầng giao thông, năng lượng, công nghệ đến giáo dục cộng đồng. 

“Đó là con đường tất yếu để nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo giá trị bền vững và đảm bảo sinh kế lâu dài cho thế hệ mai sau” – ông Biên nói.

Ông Biên cho rằng, định hướng của Trung ương và địa phương đã xác định rõ: phát triển du lịch gắn với đô thị xanh, kinh tế xanh, năng lượng xanh là trụ cột để Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, trung tâm du lịch biển quốc tế và cực tăng trưởng của cả nước.Khánh Hòa đã và đang triển khai nhiều chương trình: Đề án Chuyển đổi xanh giai đoạn 2024 – 2030; Kế hoạch phát triển du lịch xanh, bền vững đến năm 2030; Bộ Tiêu chuẩn Du lịch xanh tỉnh Khánh Hòa. 

Bên cạnh đó, tỉnh đang thúc đẩy ứng dụng chuyển đổi số xanh trong quản lý đô thị, giao thông và du lịch, xây dựng nền tảng dữ liệu dùng chung để nâng cao năng lực quản trị và chất lượng dịch vụ.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa cho rằng chủ đề hội thảo ngày 11-9 “Khánh Hòa – điểm đến xanh toàn diện của thế giới” không chỉ nhấn mạnh đến du lịch, mà còn hướng đến một chiến lược phát triển toàn diện: Du lịch xanh – Đô thị xanh – Giao thông xanh – Năng lượng xanh – Cộng đồng xanh. 

“Đây vừa là mục tiêu, vừa là cơ hội để Khánh Hòa bứt phá, góp phần vào mục tiêu chung của cả nước về tăng trưởng xanh và phát triển bền vững” – Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa đánh giá.

Nhiều mục tiêu Khánh Hòa cần đạt được để trở thành điểm đến xanh toàn diện

Ông Nguyễn Trùng Khánh, Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), chia sẻ: Giảm phát thải nhà kính, phát triển du lịch xanh, xanh hóa lối sống, tiêu dùng bền vững là những mục tiêu lớn của nền kinh tế nói chung và Khánh Hòa nói riêng. Như vậy phát triển du lịch xanh là vấn đề sống còn trong cạnh tranh phát triển trên trường quốc tế. 

Ông nhận định Khánh Hòa hiện nay là một trong những tỉnh có con đường bờ biển dài nhất Việt Nam, có hệ thống vịnh nổi tiếng. Tuyến ven biển không chỉ là lợi thế tự nhiên mà còn là nguồn lực để phát triển kinh tế, trong đó có du lịch. 

Với vị trí chiến lược có thể tiếp cận bằng nhiều phương tiện, Khánh Hòa đã trở thành điểm đến của du khách quốc tế và trong nước. 

Tuy nhiên, hiện nay khả năng thích ứng của Khánh Hòa còn thấp khi còn phụ thuộc vào một số thị trường trọng điểm và bị động ứng phó với những vấn đề toàn cầu. 

Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia chỉ ra những mục tiêu quan trọng Khánh Hòa cần đạt được trong giai đoạn tới: Phát triển du lịch xanh toàn diện và có kế hoạch cụ thể. Khánh Hòa phải tăng tỉ lệ sử dụng năng lượng tái tạo, kiểm soát phát thải, chủ động ứng phó thiên tai và sự cố môi trường biển. 

Để tăng doanh thu, trải nghiệm nhưng hạn chế phát thải, cần phát triển du lịch gắn với thiên nhiên, văn hóa và đời sống sản xuất. 

Ngoài ra, để chuyển đổi xanh không thể không nhắc đến phát triển năng lượng tái tạo, đào tạo nhân lực bền vững…

“Ứng dụng chuyển đổi số cực kỳ quan trọng trong xây dựng điểm đến xanh, thúc đẩy hạ tầng xanh phát triển. Ngoài ra, công nghệ số giúp tiếp thị du lịch xanh. Tôi hy vọng Khánh Hòa trở thành điểm đến xanh được định vị trên bản đồ du lịch xanh thế giới với những mục tiêu đã đặt ra”, ông Khánh nói.

3 trụ cột tương hỗ để Khánh Hòa chuyển đổi xanh

Thạc sĩ Huỳnh Hồ Đại Nghĩa (Khoa Quan hệ quốc tế, Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM) giới thiệu tại hội thảo 3 trụ cột tương hỗ để Khánh Hòa chuyển đổi xanh. 

Ông Nghĩa chia sẻ: “Dưới góc độ chính sách, để chuyển đổi xanh ở Khánh Hòa diễn ra toàn diện và có thể đo lường, trước hết, tỉnh nên đặt tầm nhìn trở thành “điểm đến xanh toàn diện” vào năm 2045, đi kèm mục tiêu phát thải ròng bằng 0 sớm hơn mốc quốc gia 2050; tầm nhìn này tạo khung định hướng cho mọi quyết sách tiếp theo. 

Trụ cột công nghệ xanh: tập trung ứng dụng khoa học – công nghệ vào năng lượng, hạ tầng và sản xuất để giảm phát thải, xây dựng đô thị thông minh sử dụng năng lượng tái tạo, giao thông điện và quản trị bằng dữ liệu thời gian thực. 

Trọng tâm là phát triển năng lượng tái tạo và hạ tầng năng lượng thông minh, phấn đấu đến 2030 năng lượng tái tạo chiếm tỷ trọng đáng kể và tiến tới >70% vào 2045. 

Cơ chế hợp tác công – tư (PPP) cần được thiết kế để thu hút các dự án quy mô lớn, đặc biệt điện gió ngoài khơi, cùng các biện pháp chia sẻ rủi ro để tạo niềm tin cho nhà đầu tư. 

Trụ cột tài chính xanh: xanh hóa tín dụng và chi tiêu công, phát triển thị trường carbon, phát hành trái phiếu xanh, xây dựng quỹ đầu tư khí hậu, đồng thời thiết lập bộ tiêu chuẩn và cơ chế minh bạch thông tin để dòng vốn chảy đúng dự án bền vững. 

Về điều phối nguồn lực, đầu tư công cần “dẫn dắt” các hạ tầng thiết yếu, kết hợp tranh thủ ODA và đẩy mạnh vốn tư nhân cho các dự án xanh trọng điểm. 

Trụ cột nhân lực xanh: đặt con người và cộng đồng ở trung tâm chuyển đổi. Mục tiêu là hình thành đội ngũ chuyên gia – lao động lành nghề cho công nghệ môi trường và quản trị bền vững; đào tạo lại cán bộ, công chức về chiến lược tăng trưởng xanh; mở rộng giáo dục xanh từ phổ thông đến đại học; đồng thời thu hút chuyên gia đầu ngành và nuôi dưỡng phong trào “công dân xanh”, các đội hình tình nguyện.

Tính tương hỗ của 3 trụ cột thể hiện rõ: công nghệ tạo ra dự án “ngân hàng xanh” để tài chính xanh bơm vốn; tài chính xanh tài trợ cho triển khai công nghệ và đào tạo; nhân lực xanh vận hành – giám sát, bảo đảm chuẩn mực và sự đồng thuận xã hội. 

Các chỉ số theo dõi có thể gồm: tỉ lệ cơ sở lưu trú đạt chứng nhận xanh, tỉ lệ lao động được cập nhật kỹ năng xanh, số doanh nghiệp lĩnh vực xanh… qua các mốc 2030 – 2045. 

Đồng thời, tích hợp mục tiêu xanh vào quy hoạch và thúc đẩy chuyển đổi số trong quản trị môi trường để bảo đảm kỷ luật thực thi.

Khánh Hòa hoàn toàn có thể trở thành hình mẫu quốc gia về phát triển kinh tế biển

Trình bày tham luận với chủ đề “Kinh tế biển bền vững ở Khánh Hòa: Cơ hội, thách thức và định hướng chính sách”, ThS Võ Trần Hải Linh – phó trưởng khoa Khoa Du Lịch, Trường đại học Thái Bình Dương – cho biết Khánh Hòa có tiềm năng để trở thành trung tâm kinh tế biển hàng đầu quốc gia, đồng thời đóng vai trò then chốt trong chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển của Việt Nam.

Ông Linh kiến nghị Khánh Hòa cần có vùng bảo vệ nghiêm ngặt, thiết lập các vùng no-take zone, có sự đồng hành phát triển giữ doanh nghiệp và người dân, gắn trách nhiệm với quyền lợi.

Ngoài ra cần chuyển đổi nuôi trồng gần bờ thay vì xa bờ và cần sự hỗ trợ của chính quyền trong thời gian này.

“Khánh Hòa cần phát huy lợi thế cho du lịch sinh thái, đa dạng hóa thị trường du lịch” – ông Linh kiến nghị. 

ThS Võ Trần Hải Linh cũng cho rằng đối với các khu vực biển được quy hoạch cho khai thác sử dụng, các cơ quan chức năng cần xây dựng chính sách để tạo cơ chế và có biện pháp thực thi việc doanh nghiệp và cộng đồng tham gia quản lý và sử dụng tài nguyên. 

“Việc định hình Khánh Hòa thành trung tâm kinh tế biển quốc gia không chỉ đòi hỏi tầm nhìn chiến lược mà còn cần các giải pháp quản trị cụ thể, trong đó bảo tồn và phát triển phải song hành. Khánh Hòa hoàn toàn có thể trở thành hình mẫu quốc gia về phát triển kinh tế biển bền vững, nếu tận dụng được cơ hội hiện nay để cải cách chính sách và đổi mới phương thức quản lý” – ông Linh nhìn nhận.

Phát triển xanh toàn diện không chỉ chú trọng du lịch

Ông Lê Thành – Chủ tịch Hội đồng Quản lý Viện Kinh tế xanh – chỉ ra sự tương đồng của Khánh Hòa với sự phát triển xanh của xứ Catalonia (Tây Ban Nha) với thủ phủ là thành phố Barcelona.

Theo ông Thành, Catalonia có những tiềm năng phát triển tương tự Khánh Hòa, khi có cảng biển lớn, kinh tế biển phát triển với bờ biển dài, sự phát triển của du lịch biển và đô thị.

Từ tầm nhìn Catalonia, ông Thành cho rằng chìa khóa của sự thành công trong việc phát triển xanh của Khánh Hòa là việc đa dạng hóa trụ cột kinh tế, đầu tư vào các sản phẩm bền vững, cùng với việc liên kết quốc tế và chuyển đổi số, không phải chỉ tập trung vào du lịch.

Đề xuất với tầm nhìn từ Catalonia, ông Thành cho rằng Khánh Hòa cần đa dạng hóa trụ cột kinh tế, tập trung vào ngành mũi nhọn như phát triển du lịch bền vững song song với công nghệ chế biến và công nghệ thông tin.

Ngoài ra, cần phát triển hạ tầng chiến lược như đầu tư mạnh vào hạ tầng giao thông như cao tốc, đường ven biển, cảng biển và sân bay (chú trọng vào vịnh Vân Phong), và hạ tầng số để hỗ trợ logistics, du lịch, và công nghiệp.

Bên cạnh đó, cần cải thiện môi trường đầu tư và thu hút vốn, cần nhanh chóng giải quyết các dự án chậm trễ và thu hút các nhà đầu tư lớn, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ xanh, để tận dụng lợi thế liên kết vùng và đa dạng hóa nguồn vốn FDI.

Đặc biệt, tỉnh Khánh Hoà nên chủ động xây dựng cơ chế hợp tác với các định chế tài chính, tổ chức tín dụng trong nước và quốc tế công nhận bộ tiêu chí của tỉnh Khánh Hoà triển khai tín dụng xanh.

Ông Thành cũng cho biết việc đầu tư nguồn nhân lực, cải cánh hành chính và quản lý sẽ góp phần tăng trưởng kinh tế đi đôi với tiến bộ xã hội và bảo vệ môi trường.

Từ quyết sách vĩ mô đến lựa chọn của người dân làm nên giá trị xanh

Ông Phạm Minh Đức – Giám đốc Vận hành Miền Trung Xanh SM Việt Nam – nhấn mạnh mô hình “kiềng ba chân” đang giúp Khánh Hòa kiến tạo ba giá trị xanh, tiến tới điểm xanh kiểu mẫu. 

Thứ nhất, kinh tế xanh: sự hiện diện của Xanh SM mở ra hàng nghìn cơ hội việc làm ổn định cho người địa phương, tài xế có hợp đồng lao động, bảo hiểm xã hội, thu nhập bền vững. Taxi điện với chi phí nhiên liệu và bảo dưỡng tiết kiệm đến 40% giúp tăng lợi nhuận cho tài xế và doanh nghiệp; khi mô hình chứng minh hiệu quả, khu vực tư nhân mạnh dạn đầu tư, tạo sức bật mới cho nền kinh tế. 

Thứ hai, du lịch xanh: du khách quốc tế đến Nha Trang coi “trải nghiệm xanh” là tiêu chí lựa chọn; phương tiện điện êm, không khói bụi trở thành lời chào ấn tượng ngay từ sân bay Cam Ranh. Các gói như “Hội viên Xanh Du lịch”, dịch vụ đưa đón sân bay bằng taxi điện góp phần nâng tầm hình ảnh điểm đến, đồng bộ với chiến lược phát triển bền vững. 

Thứ ba, cuộc sống xanh: mỗi chuyến đi bằng xe điện giảm khí thải và tiếng ồn; trung bình 1km bằng ô tô điện giảm 0,192kg CO₂, 1km bằng xe máy điện giảm 0,048kg CO₂. 

“Khi nhân lên một triệu chuyến đi mỗi ngày trên toàn quốc, chúng tôi cắt giảm hơn 350.000 tấn CO₂, tương đương khả năng hấp thụ của gần 16 triệu cây xanh”. 

Theo ông Đức, Khánh Hòa hội đủ tầm nhìn, lợi thế du lịch và tinh thần đổi mới để dẫn dắt chuyển đổi xanh, nhưng thành công chỉ đến từ sự đồng lòng: từ quyết sách vĩ mô đến lựa chọn di chuyển xanh của từng người dân. “Xanh SM cam kết đồng hành để giấc mơ đô thị du lịch xanh ở Khánh Hòa hiện hữu trên từng con phố, từng chuyến xe”, ông nói.

* Tuổi Trẻ Online đang cập nhật