Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình trả lời đúng là việc sắp xếp lại giang sơn, tổ chức chính quyền địa phương là chủ trương rất lớn được xã hội hoan nghênh. Chủ trương này hướng đến nhiều mục tiêu, trong đó có cả hỗ trợ tăng trưởng. Việc sắp xếp lại chính quyền hai cấp sẽ tạo ra bộ máy chính quyền địa phương gần dân, xóa bỏ khâu trung gian. Việt Nam sẽ có quy mô và không gian phát triển kinh tế đa dạng, đủ lớn, đủ sức cạnh tranh trong nước và quốc tế. Đất nước sẽ có một bộ máy Nhà nước tinh gọn, cán bộ được lựa chọn và biên chế tinh giản.
Tuy vậy, ông Bình cho hay chính quyền địa phương hai cấp từ 1/7 mới được triển khai, chắc chắn quá trình vận hành sẽ có những khó khăn. Điều này Đảng, Chính phủ, Quốc hội đã lường trước.
Trực tiếp phiên trả lời chất vấn sáng 20/6. Video: VTV
Để tháo gỡ khó khăn cho mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Chính phủ khẩn trương xây dựng, hoàn thành hệ thống nghị định để tăng phân cấp, phân quyền cho địa phương. Đây là nguyện vọng nhiều năm nay. Song việc ngay một lúc cấp xã tiếp nhận và vận hành hơn hàng trăm nhiệm vụ của cấp tỉnh và huyện chuyển về “không phải là chuyện dễ dàng”.
Chính phủ đã tổ chức hội nghị tập huấn toàn quốc, có cơ chế giải đáp thắc mắc của người dân, doanh nghiệp; thiết lập đường dây nóng, công khai toàn quốc để người dân có nhu cầu hỏi về dịch vụ công. Ứng dụng trợ lý ảo (AI) có thể cung cấp 1.800 thông tin về các dịch vụ công cho người dân, giải đáp ngay nhiều câu hỏi của chính quyền cơ sở nếu quan tâm đến chức năng nhiệm vụ, thủ tục hành chính.
Chính phủ duy trì việc kiểm tra các Ban chỉ đạo hướng dẫn địa phương, định kỳ địa phương tập hợp, báo cáo để tháo gỡ. Bộ Chính trị duy trì 19 đoàn do các Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư làm trưởng đoàn theo sát địa phương trong suốt quá trình vận hành chính quyền địa phương hai cấp, kịp thời giải đáp khó khăn.
Về công tác cán bộ, để giảm áp lực cho trung tâm hành chính, một bộ phận cán bộ cấp tỉnh ở nơi sáp nhập sẽ được duy trì, đảm bảo sát cơ sở, nắm bắt kịp thời, kiểm soát tình hình tại chỗ. Cán bộ ở cơ sở mới sẽ được bố trí chỗ ở, chỗ học cho con em, có xe đưa đón đi về cuối tuần miễn phí…
Liên quan đến sáp nhập tỉnh thành, đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung nêu thực trạng giá nhà tại các địa phương sau sáp nhập tỉnh, thành phố đã tăng, gây khó khăn cho người lao động, cán bộ khi chuyển tới nơi công tác mới. “Giải pháp và hỗ trợ của Chính phủ, địa phương thế nào để các cán bộ công chức, viên chức yên tâm công tác?”, bà hỏi.
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho rằng giá nhà tăng theo quan hệ cung – cầu trên thị trường. Khi một địa phương được chọn, trở thành trung tâm hành chính mới thì việc tăng giá nhà tại đây là dễ hiểu. Còn với địa phương không được chọn làm trung tâm hành chính mới, giá nhà ở sẽ giảm.
Ông cho biết Chính phủ đã chỉ đạo các địa phương được chọn là trung tâm hành chính mới có giải pháp hỗ trợ cán bộ công chức, như lấy trụ sở dôi dư, ký túc xá sinh viên, nhà ở xã hội… bố trí thành nơi ở cho cán bộ sau sáp nhập tỉnh thành. Còn việc kiểm soát giá nhà lên, xuống, Phó thủ tướng cho biết Chính phủ sẽ có giải pháp tổng thể để “không có đầu cơ, trục lợi giá nhà, đất”.
Trong báo cáo thị trường quý I, Bộ Xây dựng cho biết giao dịch nhà ở và đất nền có nhiều biến động so với quý trước do thông tin sáp nhập các tỉnh, thành. Bộ cho biết các tỉnh thành có thông tin là nơi đặt cơ quan hành chính mới, mặt bằng giá đất bị đẩy lên cao.
Ví dụ, tại Phú Thọ, một số khu dân cư, thậm chí cả khu đô thị bị bỏ hoang tại các phường Vân Phú, Trưng Vương, Thọ Sơn, Thanh Miếu, Gia Cẩm được rao bán với giá đất tăng 20-30% so cùng kỳ năm trước. Tại Hải Phòng, đất nền tại Kiến Thụy, An Đồng, Thủy Nguyên được chào giá tăng 15-20%. Tương tự, ở phía Nam, giá bán đất nền một số khu vực thuộc Nhơn Trạch (Đồng Nai) tăng khoảng 20-30%, có nơi tăng trên 40% so cùng kỳ năm 2024.
Theo Bộ Xây dựng, đà tăng về giá và lượng giao dịch đất nền có yếu tố đầu cơ, tiềm ẩn nhiểu rủi ro cho thị trường. Cơ quan quản lý tại nhiều địa phương đã cảnh báo tình trạng trên, đồng thời tăng cường kiểm soát, quản lý thị trường.
Giải quyết xong các vụ khiếu kiện kéo dài trước 30/6
Đại biểu Trần Văn Tiến chất vấn thời gian qua công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo có nhiều chuyển biến tích cực, nhưng thực tế vẫn còn không ít vụ phức tạp, kéo dài nhiều năm chưa được giải quyết, nhất là liên quan đến đất đai, giải phóng mặt bằng… gây bức xúc, khiếu kiện đông người. Một số nơi có biểu hiện né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, không đối thoại với người dân.
“Đề nghị Phó thủ tướng cho biết các giải pháp trọng tâm để giải quyết dứt điểm các vụ khiếu kiện kéo dài để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, giữ vững ổn định xã hội”, ông Tiến nêu câu hỏi.
Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết “đây là vấn đề nóng”. Theo tổng hợp đến nay có 226 vụ kiện kéo dài, vượt cấp. Tổng Bí thư Tô Lâm từng yêu cầu trước 30/6 phải giải quyết xong. Chính phủ đã thành lập đoàn công tác do lãnh đạo Chính phủ, Thanh tra Chính phủ về các địa phương để cùng giải quyết.
Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình trả lời chất vấn. Ảnh: Giang Huy
Nhiều địa phương đã làm tốt việc này như Nam Định, Hà Nội đã chủ động rà soát, đối thoại với người dân, giải quyết theo quy định pháp luật, tạo được sự đồng thuận của người dân. Người dân đồng tình với cách giải quyết này. Các địa phương còn lại từ nay đến 30/6 phải giải quyết xong.
“Chúng tôi đã đi hết hơn 20 địa phương. Nhiều vụ trong số hơn 200 vụ đến nay đã giải quyết dứt điểm được phần lớn và sẽ tiếp tục xử lý. Tinh thần là bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân nhưng tuân thủ pháp luật, giữ vững kỷ cương phép nước”, ông Bình nói.
Nhức nhối ô nhiễm không khí Hà Nội và TP HCM