Mô hình quản lý tài sản mã hóa của Việt Nam (thí điểm) tương đối thận trọng – Ảnh: AI
Giảm rủi ro, mở cánh cửa cho sàn chính thống
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 05/2025 triển khai khung thí điểm kéo dài 5 năm đối với hoạt động phát hành và giao dịch tài sản mã hóa.
Bà Đặng Nguyệt Minh – Giám đốc khối nghiên cứu của Dragon Capital – nhận định nghị quyết này là bước đi quan trọng để thúc đẩy thị trường phát triển nhanh chóng và đúng hướng. Trong bối cảnh Việt Nam đang xếp thứ 5 thế giới về mức độ phổ cập tiền mã hóa, với quy mô nắm giữ ước tính khoảng 100 tỉ USD.
“Chúng tôi cho rằng khung pháp lý này sẽ góp phần giảm thiểu rủi ro đầu cơ bằng cách hạn chế các nền tảng chưa được quản lý, đồng thời đáp ứng định hướng phát triển sâu hơn thị trường vốn nội địa thông qua việc định vị Việt Nam trở thành một trong những trung tâm tài sản mã hóa có quản lý tại châu Á trong tương lai gần”, bà Minh cho hay.
Nghị quyết 05 bao trùm các hoạt động: chào bán, phát hành, giao dịch, thanh toán và cung cấp dịch vụ liên quan đến tài sản mã hóa, nhưng không áp dụng cho chứng khoán hay tiền tệ.
Các nền tảng được cấp phép phải có vốn tối thiểu 10.000 tỉ đồng, trong đó tổ chức đầu tư nắm giữ vai trò chi phối, còn tỉ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài không vượt quá 49%. Mọi giao dịch bắt buộc thanh toán bằng đồng Việt Nam, chỉ doanh nghiệp trong nước mới được phép phát hành tài sản mã hóa mới.
Doanh nghiệp được cấp phép phải đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về vốn, sở hữu, công nghệ và nhân sự. Các giao dịch ngoài hệ thống sẽ bị xử lý, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự. Trong thời gian thí điểm, hoạt động tài sản mã hóa sẽ áp dụng chính sách thuế như chứng khoán.
Việt Nam thận trọng, nhiều quốc gia ứng xử sao với tài sản mã hóa?
So với các trung tâm tài chính quốc tế, ông Nguyễn Thế Minh – Giám đốc phân tích khối khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam – nhận định việc Việt Nam thí điểm hoạt động phát hành và giao dịch tài sản mã hóa trong vòng 5 năm là bước đi thận trọng.
Mô hình quản lý hiện nay cho thấy Việt Nam mới chỉ ở giai đoạn thử nghiệm với nhiều ràng buộc nổi bật như: doanh nghiệp phải có vốn tối thiểu 10.000 tỉ đồng, giao dịch bắt buộc bằng VND và chỉ nhà đầu tư nước ngoài được tham gia ICO (phát hành tiền mã hóa lần đầu)…
Trong khi đó Singapore đã hợp pháp hóa và quản lý toàn diện tài sản mã hóa thông qua Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS).
Thụy Sĩ cũng sớm ban hành Luật Blockchain & DLT (công nghệ sổ cái phân tán), nhằm hợp thức hóa giao dịch tài sản số, đảm bảo an ninh hệ thống, bảo vệ nhà đầu tư, chống rửa tiền và ngăn chặn tài trợ khủng bố. Từ đó giúp bang Zug trở thành “thung lũng crypto”.
Tương tự, UAE (Dubai/ADGM) nổi lên như một trung tâm cởi mở, cho phép giao dịch đa dạng tài sản từ tiền mã hóa – crypto, token chứng khoán đến stablecoin (tiền mã hóa gắn với giá trị ổn định như USD). Việc cấp phép được thực hiện bởi VARA – Cơ quan quản lý tài sản ảo Dubai và FSRA – Cơ quan quản lý dịch vụ tài chính Abu Dhabi.
Ngược lại, Trung Quốc đi theo hướng cứng rắn, cấm toàn diện các loại tiền mã hóa công khai như Bitcoin hay Ethereum, và chỉ tập trung phát triển đồng nhân dân tệ số.
Theo ông Nguyễn Thế Minh, đánh giá toàn diện Nghị quyết 05 mang ý nghĩa tích cực trong việc thu hút ngoại tệ. Riêng vấn đề nắm giữ tài sản mã hóa của nhà đầu tư trong nước vẫn chưa được quy định rõ ràng, cần có thông tư hướng dẫn cụ thể hơn trong thời gian tới.
Ông Trịnh Thanh Cần – Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán Kafi – cho biết thời gian qua nhiều nhà đầu tư giao dịch các loại tài sản mã hóa trên các sàn khác nhau, thông qua các quảng cáo trên mạng, hệ thống cộng tác viên hoặc môi giới.
Dẫn đến không ít người khó phân biệt được đâu là sàn thật và sàn không chính thống, rủi ro mất trắng tài sản là rất lớn. Vì vậy việc được tiếp cận các tổ chức được cấp phép sẽ giúp nhà đầu tư yên tâm hơn về tài sản của mình.
